Page 451 - خدمات متقابل ایران و اسلام
P. 451
- 3اﺑﻮاﻟﻬﺬﻳﻞ ﻋﻼف ،اﻳﻦ ﻣﺮد ﻧﻴﺰ از ﻣﻮاﻟﻲ اﺳﺖ .او را ﭘﺎﻳﻪﮔﺬار ﻛﻼم ﻋﻘﻠﻲ ﻣﻴﺸﻤﺎرﻧﺪ ،ﻓﻮقاﻟﻌﺎده زﺑﺮدﺳﺖ
ﺑﻮده و ﺑﺎ ﻛﺘﺐ ﻓﻠﺴﻔﻲ آﺷﻨﺎﺋﻲ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ .ﻧﻮﻳﺴﻨﺪهاي ﻣﺠﻮﺳﻲ ﺑﻨﺎم ﻣﻴﻼس داﺷﺖ .اﻳﻦ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه روزي
ﻋﺪهاي از ﻣﺠﻮﺳﻴﺎن را ﺑﺎ اﺑﻮاﻟﻬﺬﻳﻞ در ﻳﻚ ﻣﺠﻠﺲ ﺟﻤﻊ ﻛﺮد و درﺑﺎره ﺗﻮﺣﻴﺪ و ﺛﻨﻮﻳﺖ ﺑﺤﺚ ﻛﺮدﻧﺪ .اﺑﻮ
اﻟﻬﺬﻳﻞ آﻧﻬﺎ را ﻣﺤﻜﻮم ﻛﺮد و ﻣﻴﻼس ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺷﺪ .ﺷﺒﻠﻲ ﻧﻌﻤﺎن) (1و دﻳﮕﺮان ﻧﻮﺷﺘﻪاﻧﺪ ﻛﻪ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻫﺰار
ﻧﻔﺮ اﻳﺮاﻧﻲ ﻣﺠﻮﺳﻲ ﺑﺪﺳﺖ اﺑﻮاﻟﻬﺬﻳﻞ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺷﺪﻧﺪ.
از ﻣﻨﺎﻇﺮه ﺑﺎ اﺑﻮاﻟﻬﺬﻳﻞ ﻫﻤﻪ اﺟﺘﻨﺎب ﻣﻴﻜﺮدﻧﺪ ،زﻳﺮا ﻓﻮقاﻟﻌﺎده ﻗﻮي ﺑﻮد ،ﻣﻨﺎﻇﺮه ﻣﻌﺮوﻓﻲ دارد ﺑﺎ ﺻﺎﻟﺢ ﺑﻦ
ﻋﺒﺪاﻟﻘﺪوس ،ﺷﻜﺎك وزﻧﺪﻳﻖ)ﺑﺎﺻﻄﻼح آن ﻋﺼﺮ( ﻣﻌﺮوف ،ﻛﻪ اﺑﻦ اﻟﻨﺪﻳﻢ آﻧﺮا ﻧﻘﻞ ﻛﺮده اﺳﺖ) .(2اﺑﻮاﻟﻬﺬﻳﻞ
از ﺗﻨﻬﺎ ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﺑﻴﻢ داﺷﺖ و از ﻣﻨﺎﻇﺮه ﺑﺎ او ﻣﺘﻮﺣﺶ ﺑﻮد ﻫﺸﺎم ﺑﻦ اﻟﺤﻜﻢ ،ﻣﺘﻜﻠﻢ ﻣﻌﺮوف ﺷﻴﻌﻲ ﻋﺮب ،از
اﺻﺤﺎب اﻣﺎم ﺻﺎدق ﻋﻠﻴﻪاﻟﺴﻼم ﺑﻮد).(3
- 4اﺑﺮاﻫﻴﻢ ﺑﻦ ﺳﻴﺎر ﻣﻌﺮوف ﺑﻪ ﻧﻈﺎم ﻣﺘﻮﻓﺎ در 221 .اﻳﻦ ﻣﺮد ﻣﻄﺎﺑﻖ آﻧﭽﻪ اﺑﻦ ﺧﻠﻜﺎن در ﺟﻠﺪ ﺳﻮم ﻛﺘﺎب
ﺧﻮد ذﻳﻞ اﺣﻮال ﻣﺤﻤﺪﺑﻦ ﻋﺒﺪاﻟﻜﺮﻳﻢ ﺷﻬﺮﺳﺘﺎﻧﻲ ﮔﻔﺘﻪ اﺳﺖ ﺑﻠﺨﻲ ﺑﻮده اﺳﺖ .ﻧﻈﺮﻳﺎت ﻧﻈﺎم در ﻛﻼم و
اﺣﻴﺎﻧﺎ در ﻓﻠﺴﻔﻪ ﻣﻌﺮوف اﺳﺖ ﻧﻈﺎم ﺷﺎﮔﺮد ﻫﺸﺎم ﺑﻦ اﻟﺤﻜﻢ ﺑﻮده اﺳﺖ.
- 5ﻋﻤﺮو ﺑﻦ ﻋﺒﻴﺪ ﺑﻦ ﺑﺎب .ﭘﺪرش از اﺳﻴﺮان ﻛﺎﺑﻞ اﺳﺖ و در ﭘﻠﻴﺲ ﺑﺼﺮه ﺧﺪﻣﺖ ﻣﻴﻜﺮده اﺳﺖ .ﻋﻤﺮو ﺑﻦ
ﻋﺒﻴﺪ در ﺳﺎل 80ﻣﺘﻮﻟﺪ ﺷﺪه و ﭘﻴﺶ از ﺳﺎل 150درﮔﺬﺷﺘﻪ اﺳﺖ.
ﻋﻤﺮو ﺑﻦ ﻋﺒﻴﺪ ﺗﻤﺎﻳﻞ ﺧﺎرﺟﻴﮕﺮي دارد و ﺑﻪ ﻣﻨﺎﻋﺖ ﻣﻌﺮوف اﺳﺖ .ﺑﺎ ﻣﻨﺼﻮر ﻋﺒﺎﺳﻲ ﻗﺒﻞ از دوره ﺧﻼﻓﺖ
دوﺳﺖ ﺑﻮد .در اﻳﺎم ﺧﻼﻓﺖ ﻣﻨﺼﻮر ،روزي ﺑﺮ او وارد ﺷﺪ و ﻣﻨﺼﻮر او را ﮔﺮاﻣﻲ داﺷﺖ و از او ﺗﻘﺎﺿﺎي
ﻣﻮﻋﻈﻪ و اﻧﺪرز ﻛﺮد .از ﺟﻤﻠﻪ ﺳﺨﻨﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻋﻤﺮو ﺑﻪ ﻣﻨﺼﻮر ﮔﻔﺖ اﻳﻦ ﺑﻮد :ﻣﻠﻚ و ﺳﻠﻄﻨﺖ ﻛﻪ اﻛﻨﻮن
ﺑﺪﺳﺖ ﺗﻮ اﻓﺘﺎده اﮔﺮ ﺑﺮاي ﻛﺴﻲ ﭘﺎﻳﺪار ﻣﻴﻤﺎﻧﺪ ﺑﺘﻮ ﻧﻤﻴﺮﺳﻴﺪ ،از آن ﺷﺐ ﺑﺘﺮس ﻛﻪ آﺑﺴﺘﻦ روزي اﺳﺖ ﻛﻪ
دﻳﮕﺮ ﺷﺒﻲ ﺑﻌﺪ از آن روز)ﻗﻴﺎﻣﺖ( ﻧﻴﺴﺖ .وﻗﺘﻲ ﻛﻪ ﻋﻤﺮو ﺧﻮاﺳﺖ ﺑﺮود ﻣﻨﺼﻮر دﺳﺘﻮر داد ده ﻫﺰار درﻫﻢ
ﺑﺎو ﺑﺪﻫﻨﺪ ﻧﭙﺬﻳﺮﻓﺖ .ﻣﻨﺼﻮر ﻗﺴﻢ ﺧﻮرد ﻛﻪ
ﭘﺎورﻗﻲ:
) (1ﺗﺎرﻳﺦ ﻋﻠﻢ ﻛﻼم ،ﺗﺮﺟﻤﻪ ﻓﺨﺮ داﻋﻲ ﺻﻔﺤﻪ29 .
) (2اﻟﻔﻬﺮﺳﺖ ﺻﻔﺤﻪ 252
) (3ﺗﺎرﻳﺦ ﻋﻠﻢ ﻛﻼم ﺷﺒﻠﻲ ﻧﻌﻤﺎن ﺻﻔﺤﻪ 31
ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄ ﻬﺮ 450
www.nasimemotahar.com
ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ.
