Page 455 - خدمات متقابل ایران و اسلام
P. 455
ﻫﺸﺎم اﺑﻦ ﻋﺒﺪاﻟﻤﻠﻚ .اﺳﺤﻖ ﺑﻦ ﻳﺰﻳﺪ ﻧﺎﻗﻞ اﺧﺘﻴﺎر ﻧﺎﻣﻪ ،ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ ﺟﻬﻢ ﺑﺮﻣﻜﻲ ،ﻫﺸﺎم ﺑﻦ اﻟﻘﺎﺳﻢ ،ﻣﻮﺳﻲ
ﺑﻦ ﻋﻴﺴﻲ اﻟﻜﺮدي ،زادوﻳﺔ ﺑﻦ ﺷﺎﻫﻮﻳﻪ اﺻﻔﻬﺎﻧﻲ ،ﻣﺤﻤﺪﺑﻦ ﺑﻬﺮام ﺑﻦ ﻣﻄﻴﺎر اﺻﻔﻬﺎﻧﻲ ،ﺑﻬﺮام ﺑﻦ ﻣﺮداﻧﺸﺎه،
ﻋﻤﺮوﺑﻦ اﻟﻔﺮﺧﺎن) (1ﺳﻠﻢ ﻣﺘﺼﺪي ﺑﻴﺖاﻟﺤﻜﻤﺔ) (2ﺻﺎﻟﺢ ﺑﻦ ﻋﺒﺪاﻟﺮﺣﻤﺎن ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه ﺣﺠﺎج و ﻧﺎﻗﻞ دﻓﺎﺗﺮ
دوﻟﺘﻲ از ﻋﺮﺑﻲ ﺑﻪ ﻓﺎرﺳﻲ) (3ﻋﺒﺪاﷲ ﺑﻦ ﻋﻠﻲ ﻧﺎﻗﻞ ﺑﺮﺧﻲ ﻛﺘﺐ ﻫﻨﺪي)ﻛﻪ ﻗﺒﻼ ﺑﻪ ﻓﺎرﺳﻲ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺷﺪه
ﺑﻮد( ،از ﻓﺎرﺳﻲ ﺑﻪ ﻋﺮﺑﻲ).(4
اﻛﻨﻮن درﺑﺎره ﻓﻼﺳﻔﻪ اﻳﺮاﻧﻲ اﺳﻼﻣﻲ ﺑﺤﺚ ﻛﻨﻴﻢ .ﺳﻬﻢ اﻳﺮاﻧﻴﺎن در ﻓﻠﺴﻔﻪ اﺳﻼﻣﻲ از ﻫﺮ رﺷﺘﻪ دﻳﮕﺮ ﺑﻴﺸﺘﺮ
اﺳﺖ.
دراﻳﻨﺠﺎﻻزم ﻣﻲداﻧﻴﻢ ﻛﺎري راﻛﻪ ﺗﺎﻛﻨﻮن ﻧﺪﻳﺪهاﻳﻢ ﻛﺴﻲ اﻧﺠﺎم داده ﺑﺎﺷﺪ اﻧﺠﺎم دﻫﻴﻢ و آن اﻳﻨﻜﻪ "ﻃﺒﻘﺎت
ﻓﻼﺳﻔﻪ اﺳﻼﻣﻲ" را آﻏﺎز ﺗﺎﻛﻨﻮن ﻣﺸﺨﺺ ﺳﺎزﻳﻢ ،ﻳﻌﻨﻲ ﻫﻤﺎن ﻛﺎري ﻛﻪ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ درﺑﺎره ﻓﻘﻬﺎء ﺷﻴﻌﻪ اﻧﺠﺎم
دادﻳﻢ.
اﻳﻦ ﻛﺎر ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﻛﺎر آﺳﺎﻧﻲ ﻧﻴﺴﺖ ،وﻟﻲ اﻳﻦ ﺑﻨﺪه ﻧﻈﺮ ﺑﻪ ﻋﻼﻗﻪاي ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳﻴﺮ ﻓﻠﺴﻔﻪ در اﺳﻼم دارد روي
اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﻛﺎرﻫﺎﺋﻲ ﻛﺮده اﺳﺖ ،ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﻫﻨﻮز آﻧﺮا ﻧﺎﺗﻤﺎم ﻣﻲداﻧﺪ .ﺗﺤﻘﻴﻖ در ﺳﻴﺮ ﻓﻠﺴﻔﻪ در اﺳﻼم ﺑﺪون
ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻃﺒﻘﺎت ﻓﻼﺳﻔﻪ از ﻧﻈﺮ زﻣﺎﻧﻲ ﻣﺴﻴﺮ ﻧﻴﺴﺖ .ﻣﺎ در اﻳﻨﺠﺎ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺨﺘﺼﺮ اﻳﻦ ﻃﺒﻘﺎت را ﻛﻪ ﺑﺮ
ﺣﺴﺐ اﺳﺘﺎد و ﺷﺎﮔﺮدي اﺳﺖ ذﻛﺮ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ .ﻳﻌﻨﻲ آﻧﺎﻧﻜﻪ در ﻳﻚ ﻃﺒﻘﻪ ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ ،ﻳﺎ واﻗﻌﺎ از اﺳﺎﺗﻴﺪ
ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻌﺪي و ﺷﺎﮔﺮدان ﻃﺒﻘﻪ ﻗﺒﻞ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻳﺎ ﻫﻤﺰﻣﺎن آﻧﻬﺎ ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ.
ﻣﻘﺼﻮد ﻣﺎ در اﻳﻦ ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪي از ﻓﻼﺳﻔﻪ اﺳﻼﻣﻲ ،ﻓﻼﺳﻔﻪ دوره اﺳﻼﻣﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﺟﻮ اﺳﻼﻣﻲ و ﻣﺤﻴﻂ
اﺳﻼﻣﻲ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ داﺷﺘﻪاﻧﺪ ،و اﻟﺒﺘﻪ اﻓﺮادي ﻣﺨﺼﻮﺻﺎ در دورهﻫﺎي اوﻟﻴﻪ اﺣﻴﺎﻧﺎ ﻳﺎﻓﺖ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎن
ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ،ﻳﻬﻮدي و ﻳﺎ ﻣﺴﻴﺤﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ و ﻳﺎ ﻻاﻗﻞ ﺑﻪ ﻋﻘﻴﺪه ﺑﻌﻀﻲ ﻣﻠﺤﺪ ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ .ﻣﺎ ﭘﺲ از ذﻛﺮ ﻫﻤﻪ
ﻃﺒﻘﺎت از آﻏﺎز ﺗﺎ زﻣﺎن ﺧﻮدﻣﺎن ﺑﻪ ﺑﺮﺧﻲ ﻧﺘﻴﺠﻪﮔﻴﺮﻳﻬﺎ ﻣﻲﭘﺮدازﻳﻢ.
ﭘﺎورﻗﻲ:
) (1ﻫﻤﺎن ،ص.356
)(2ﻫﻤﺎن ،ﺻﻔﺤﻪ 180اﺑﻦاﻟﻨﺪﻳﻢ از اﻳﻦ ﺷﺨﺺ ﺑﻌﻨﻮان ﺻﺎﺣﺐ ﺑﻴﺖاﻟﺤﻜﻤﺔ ﻳﺎد ﻣﻲﻛﻨﺪ.
)(3ﻫﻤﺎن ،ﺻﻔﺤﻪ352 .
) (4ﻫﻤﺎن ،ﺻﻔﺤﻪ435 .
ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄ ﻬﺮ 454
www.nasimemotahar.com
ﻟﻄﻔ ًﺎ ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ.
