Page 226 - รายงานการวิจัย การพัฒนารูปแบบดูแลสุขภาพผู้สูงอายุด้วยหลักพุทธธรรม วัดสุคนธาราม อำเภอบางซ้าย จังหวัดพระนครศรีอยุธยา.

212

แกคือการออกกําลังกายหรือมีกิจกรรมทําอยางสม่ําเสมอ จะชวยรักษาสมรรถภาพการทํางานของ
ระบบการหายใจใหคงอยูไดนานขึ้น ซึ่งชวยใหอัตราการเผาผลาญอาหารดีขึ้น
(3) การไหลเวียนของโลหิตไมดี เมื่อมีอายุหลอดเลือดมักแข็งตัว ขาดความยืดหยุน
จุดนี้เปนสาเหตุสําคัญทําใหผูสูงอายุมีอาการหนามืดเปนลมงาย เพราะเลือดไปเลี้ยงสมองไมทันการ

ออกกําลังกายที่พอเหมาะจะชวยกระตุนการไหลเวียนของโลหิตใหคงตัวได และเพิ่มประสิทธิภาพการ
ทํางานของหัวใจ
ดังนั้นเมื่อเขาวัยสูงอายุ เพื่อคงไวซึ่งสภาพการไหลเวียนของโลหิตที่ดี
- ตองฝกหายใจเขาออกยาวๆลึกๆ

- ตองออกกําลังกายไมอยูนิ่ง
- อยูในที่ที่อากาศถายเทไดดี
- อยาลืม เดิน วิ่ง เตนแอโรบิค เตนรํา หรือทําอะไรก็ได ที่ทําใหรางกายเคลื่อนไหว
อยาอยูนิ่งรางกายจะเสื่อมไว

(4) การขับถาย ผูสูงอายุมักถายปสสาวะบอย ทั้งนี้เพราะความจุของกระเพาะ
ปสสาวะลดลงประมาณ 50% ของวัยรุนหนุมสาว บางรายอาจถายขัดโดยเฉพาะผูสูงอายุชาย สาเหตุ
ที่พบมากมักเนื่องมาจากตอมลูกหมากโต อีกอยางในผูใหญอาจกลั้นปสสาวะไมอยู เพราะกลามเนื้ออุง

เชิงกรานหยอน โดยเฉพาะหญิงที่คลอดบุตรมาแลวหลายคน ปญหาการขับถายอุจจาระของผูสูงอายุ
เปนอีกปญหาหนึ่งที่สําคัญ โดยเฉพาะทองผูก ทั้งนี้เนื่องจากระบบการยอยอาหารไมปกติ และรางกาย
มีกิจกรรมตางๆ ลดลง ลําไสไมเคลื่อนไหว การขับถายไมคลองตัว เกิดการกักเก็บของกอนอุจจาระทํา
ใหผูสูงอายุมักมีปญหาทองผูกประจํา
การเปลี่ยนแปลงของรางกายแมจะเปนไปตามธรรมชาติของสังขารและอายุก็ตาม ก็มิควร

ละเลย หากปลอยไปตามธรรมชาติไมปรับตัว โอกาสการเกิดโรคหรือเปนโรคงาย มีหลายโรคใน
ผูสูงอายุที่สามารถปองกันได หากเจาของกายใสใจตนเอง สิ่งที่ตองจําไวคือ เมื่อผูสูงอายุเปนโรคแลว
มักตองใชเวลาในการรักษานานกวาวัยอื่นๆ แมจะเปนโรคอยางเดียวกัน ดังนั้น การปองกันและการใส

ใจดูแลสุขภาพจึงเปนสิ่งสําคัญที่สุดสําหรับผูมีอายุ
การเปลี่ยนทางสมรรถภาพ
สมรรถภาพ คือ ความสามรถในการปฏิบัติงานของรางกาย จิตใจ และสมอง หลายคน
มองเห็นวาความมีอายุทําใหสมรรถภาพดานตางๆของคนลดลงโดยอัตโนมัติ ซึ่งตามขอเท็จจริงแลวไม

เปนเชนนั้นเสมอไป ความเสื่อมถอยทางสมรรถภาพในผูสูงอายุเกิดขึ้นไดจากหลายสาเหตุอาจ
เนื่องจากความจํากัดทางรางกาย การขาดสิ่งจูงใจ หรือปญหาทางสุขภาพก็ได ความเสื่อมถอยทาง
สมรรถภาพที่เกิดขึ้นจะเปนในแงความรวดเร็วในการตอบสนองสิ่งเราที่ชากวาวัยรุนหนุมสาวเทานั้น
แตถาพิจารณาในแงคุณภาพของสมรรถภาพแลวยังคงเดิมเปนสวนใหญ การตัดสินสมรรถภาพของคน

มักจะไปมองในแงประสิทธิภาพซึ่งเปนไปไมไดที่ผูสูงอายุจะคงความสามารถเชนนั้น ตองมีการ
เปลี่ยนแปลงบาง ปจจัยที่มีผลตอสมรรถภาพของผูใหญ มีดังนี้
1. การมองรูปลักษณตนเอง
ผูสูงอายุจะมีมโนทัศนและการมองรูปลักษณของตน (Self-image) ที่แตกตางกัน บางคน

มองเห็นคุณคา และความสามารถของตน บางคนมองตนอยางไรความหมาย นั่งรอวันตายใชชีวิตให