Page 230 - รายงานการวิจัย การพัฒนารูปแบบดูแลสุขภาพผู้สูงอายุด้วยหลักพุทธธรรม วัดสุคนธาราม อำเภอบางซ้าย จังหวัดพระนครศรีอยุธยา.

216

จะทํางานที่บานอยูแบบผูสูงอายุที่พอเพียง และมีไมนอยที่หาความสงบทางจิตใจทางศาสนา การเลือก
วิถีดําเนินชีวิตใหกับตนเองเปนโลกใหมของวัยสูงอายุ ซึ่งมีลักษณะแตกตางกันไปตามเหตุผลและความ
พึงพอใจของแตละบุคคล บางคนมุงสรางความดี บางคนมุงชีวิตสงบเขาวัดถือศีล กินมังสวิรัติ บางคน
ชอบเลี้ยงหลาน และบางคนก็ชอบอยูคนเดียว เพราทําใหรูสึกอิสระและไดใชชีวิตอยางที่ตนชอบ

ในชวงสุดทายของชีวิต
4. ความสนใจสิ่งแวดลอม ผูสูงอายุจะสนใจสิ่งแวดลอม เฉพาะที่ทําใหเกิดความพึงพอใจ
และตรงกับความสนใจของตนเองเทานั้น โดยมีอารมณเปนพื้นฐาน ความสนใจสวนใหญจะมุงไปที่
ตัวเอง เพราะมีเวลาที่จะคิดถึงตัวเอง เนื่องจากวางจากภารกิจการงาน และสังคม แตจะชอบหรือ

สนใจในสิ่งที่ตนคุนเคยเทานั้น งานแปลกใหมอื่นๆ จะไมชอบหรือชอบนอยกวา ความสนใจ
สิ่งแวดลอมอื่นๆ อาจมีอยูบาง แตลดถอยไปมาก ชอบชีวิตเรียบงาย ความมุงหวังหรือใฝฝนในชีวิต
ลดลงหรือไมมีมีเลย ชอบที่จะเปนผูตามมากกวาผูนํา ยกเวนบางคนที่ยังคงความสามารถอยูแตมีนอย
คนมาก

สรุป การเปลี่ยนแปลงทางดานรางกายและสมรรถภาพมีผลโดยตรงตอสภาวะจิตใจ
เพราะลักษณะการเปลี่ยนแปลงของวัยสูงอายุจะเปนการลดอัตราความเจริญลงไปสูความเสื่อม ซึ่งทํา
ให

1. มีผลกระทบอยางมากทั้งตัวบุคคลและสิ่งแวดลอม
2. มีความเสื่อมถอยของรางกายและจิตใจ
3. ความเสื่อมที่เกิดจะเพิ่มขึ้นตามลําดับ
4. การเปลี่ยนแปลงตางๆจะบังเกิดใหผูสูงอายุเห็นวาเปนความเสื่อมถอย เริ่มมี
ขอจํากัดทั้งตนเองและสังคม ซึ่งผูสูงอายุที่มีสุขภาพดี จะใชการปรับตัวที่เปนคุณ บางคนอาจหาทาง

ออกดวยการเริ่มตนชีวิตใหม งานใหม หรือยอมรับเงื่อนไจตามวัยของตน การปรับตัวของผูสูงอายุตาง
จากวัยอื่นทั้งที่เปนการปรับตัวเหมือนกัน
การเปลี่ยนแปลงทางสังคม

เมื่อมีอายุแลวรางกายมีขอจํากัด ทําใหขาดความกระฉับกระเฉง จากวัยทํางานที่รุงโรจน
เปนเจาคนนายคน กิจการรุงเรือง มีหนาที่การงานกาวหนาตามวัยของคนทํางาน แตเมื่อพนปที่ 60
ของอายุแลว ภาระหนาที่และบทบาททางสังคมกลับลดลงตามวัย ตองหางเหินจากสังคม ยิ่งถา
ผูสูงอายุนั้นตองเกษียณจากงานประจํา ขาดอํานาจหนาที่การยอมรับนับถือ คนที่เคยพูดพบหนาก็

เลี่ยงหลบ ตรงนี้คือการเปลี่ยนแปลง การยอมรับในสังคมของวัยสูงอายุมักเปนไปในทางลบ สังคมมัก
ประเมินความสามารถของคนในแงการปฏิบัติ ถึงแมวาจะมีผูสูงอายุบางคนจะแสดงใหเห็นวาความมี
อายุมิไดเปนอุปสรรคตอการดําเนินบทบาท ยังทําหนาที่ไดตามปกติ สามารถทํางานในหนาที่ไดอยางมี
ประสิทธิภาพเหมือนคนวัยทํางานก็ตาม แตดวยอํานาจหนาที่ที่ตองหายไปตามอายุ 60 ป ซึ่งเปนอายุ

การเดินทางออกจากสังคมที่ทําเปนประจํา ซึ่งการออกจากสังคมนี้มี 2 กรณี คือ หนึ่ง เปนขอกําหนด
ของสังคมใหตองออกจากบทบาท หนาที่ความรับผิดชอบดวยการปลดเกษียณ เมื่อครบกําหนดเวลา
ตามอายุปปฏิทินคือ 55-65 ป และ สอง ออกจากสังคมดวยสถานการณเปลี่ยนแปลงตามวัยดวยการ
ละจากบทบาทการเปนผูนําครอบครัว มาเปนสมาชิกที่ปรึกษาของครอบครัว ซึ่งการเปลี่ยนแปลง