Page 19 - final
P. 19
δεν υπάρχει ούτε ένα ιστορικό έγγραφο στα αρχεία των σχολείων της Ημαθίας, καθώς
αυτά έχουν καταλήξει στα Γενικά Αρχεία του Κράτους στη Βέροια.
Επίσης, ορισμένα από τα έγγραφα που θα αξιοποιηθούν μπορεί να έχουν
αντικρουόμενο περιεχόμενο και να παρουσιάζουν αρκετές δυσκολίες ως προς την
αξιοπιστία τους και την πληρότητά τους. Η μέθοδος έρευνας που προτείνεται για την
αξιολόγηση των ιστορικών τεκμηρίων που χρησιμοποιούνται σε μια έρευνα Τοπικής
Ιστορίας είναι η διαλεκτική-ερμηνευτική. Το τριμερές σχήμα «κατάσταση,
κατανόηση, ερμηνεία» σε συνδυασμό με τη συνεχή αλληλεπίδραση και τη διαλεκτική
σχέση «μέρους» και «όλου», θεωρείται πως οδηγεί με ασφαλέστερο τρόπο στην
πληρέστερη κατανόηση των νοημάτων των κειμένων, στη συσχέτισή τους με την
περιρρέουσα ατμόσφαιρα της εποχής, στη διερεύνηση των συνθηκών που οδήγησαν
στη σύνταξή τους και στην ασφαλέστερη αξιολόγηση των πληροφοριών που μας
προσφέρουν (Μπουζάκης, 1994). Μάλιστα, γνωρίζοντας ότι η ιστορία ενός τόπου
βρίσκεται σε άμεση συνάρτηση με το ευρύτερο οικονομικό, πολιτικό και κοινωνικό
περιβάλλον, προτείνεται η κατανόηση, ανάλυση και ερμηνεία των διαθέσιμων
ιστορικών πηγών με συγκριτικά στοιχεία τόσο από τον εξωεκπαιδευτικό χώρο
(μακροκοινωνικό επίπεδο), όσο και από τον εσωεκπαιδευτικό (μικροκοινωνικό
επίπεδο) (Πυριωτάκης & Παπαδάκης, 1999).
Στην σχολική Ιστορία που διδάσκεται στο Δημοτικό Σχολείο θεωρούνται
σημαντικά τα γεγονότα που επέφεραν σημαντικές αλλαγές σε βάθος χρόνου για
µεγάλο αριθµό ανθρώπων. Με αυτήν την έννοια ο Β΄ Παγκόσµιος Πόλεµος είναι
αναµφίβολα γεγονός ιδιαίτερης ιστορικής σηµασίας. Στο νέο προτεινόμενο
πρόγραμμα σπουδών για το μάθημα της Ιστορίας τίθενται και τα εξής ερωτήματα:
Μπορεί να είναι ιστορικά σηµαντική η ζωή ενός εργάτη ή ενός σκλάβου; Μπορεί να
είναι ιστορικά σηµαντική η ζωή των προγόνων ενός µαθητή, οι οποίοι είναι
σηµαντικοί για αυτόν, αλλά όχι απαραίτητα για τους άλλους;
Για παράδειγµα, η ιστορία ενός εργάτη το 1918, µολονότι είναι ασήµαντη, αν τη
συγκρίνει κανείς µε τον Β΄ Παγκόσµιο Πόλεµο, µπορεί να γίνει σηµαντική
αν την προσεγγίσει κανείς µε τρόπο που την κάνει µέρος µιας ευρύτερης ιστορίας,
όπως της ιστορίας των αγώνων των εργατών, της οικονοµικής ανάπτυξης
ή της µεταπολεµικής προσαρµογής και δυσαρέσκειας. Στην περίπτωση αυτή, η
«ασήµαντη» ζωή αποκαλύπτει κάτι σηµαντικό σε εµάς και έτσι αποβαίνει
σηµαντική. Εποµένως, η ιστορική σηµασία εξαρτάται από την οπτική και τον σκοπό
του καθενός. Ένα ιστορικό πρόσωπο ή γεγονός µπορεί να αποκτήσει σηµασία, αν οι
ιστορικοί το συνδέσουν µε ευρύτερες τάσεις ή ιστορίες που φωτίζουν κάτι σηµαντικό
για τους ανθρώπους σήµερα. Εξηγήσεις, του τύπου «είναι σηµαντικό, επειδή είναι
γραµµένο στο βιβλίο Ιστορίας» είναι ανεπαρκείς.
Στο νέο προτεινόμενο πρόγραμμα σπουδών που βρίσκεται σε δημόσια
διαβούλευση ενθαρρύνεται η εξοικείωση των µαθητών/τριών µε νέα πεδία της
ιστορικής επιστήµης, όπως η µικροϊστορία, η τοπική και η προφορική ιστορία. Οι
µαθητές/τριες µε βάση την τοπική ιστορία καλούνται να ιστορικοποιήσουν τον
περιβάλλοντα χώρο. Προτείνεται, η µελέτη σε τοπικό επίπεδο αρχαιολογικών χώρων
και µουσείων όλων των τύπων, ιστορικών τοποθεσιών, µνηµείων, της βιοµηχανικής,
κληρονοµιάς, µνηµονικών τόπων, οδωνυµίων κ.λ.π. Βασικοί στόχοι αυτής της
11