Page 20 - final

προσέγγισης είναι να κάνει τα παιδιά ικανά ώστε να διαβάζουν ιστορικά τον τοπικό
τους χώρο, να εντάσσουν τη µελέτη του παρελθόντος στον τόπο τους σε ένα
χρονολογικό πλαίσιο, να κατανοούν µερικούς από τους τρόπους µε τους οποίους
ανακαλύπτουµε στοιχεία για το παρελθόν και να διερευνούν κατά πόσον η όψη µιας
περιοχής έχει αλλάξει στη µακρά διάρκεια του χρόνου, δηλαδή κατά πόσο µια
τοποθεσία έχει επηρεαστεί από ένα σημαντικό εθνικό ή τοπικό γεγονός ή εξαιτίας της
συμβολής ενός σημαντικού προσώπου (Ξωχέλλης, 1997).
Επιπλέον στοιχεία θεµατικής ιστορίας που προτείνονται είναι:
α. όψεις του τρόπου της ζωής στην Ελλάδα στο παρελθόν, πέρα από τη ζωντανή
µνήµη (ενδυµασία, διατροφικές συνήθειες, µέσα µεταφοράς)
β. η ζωή διαφόρων φηµισµένων ανδρών και γυναικών, συµπεριλαµβανοµένων και
προσωπικοτήτων από την ελληνική ιστορία, π.χ. για τη ζωή ηγετών, καλλιτεχνών,
πρωτοπόρων, εφευρετών
γ. ποικίλα γεγονότα του παρελθόντος, συµπεριλαµβανοµένων και γεγονότων της
ελληνικής ιστορίας π.χ. γεγονότα που έχουν µείνει στη µνήµη και τιµηθεί από τις
επόµενες γενιές (ολυµπιακοί αγώνες)
δ. µελέτη ενός θέµατος που το εξετάζουν στη µακρά διάρκεια του χρόνου (Douch,
1994).
Στόχος όλων αυτών των προτάσεων είναι να γνωρίσουν τα παιδιά βιωµατικά τα
εργαλεία, θεωρητικά και πρακτικά, της ιστορικής επιστήµης, να «εργαστούν» ως
αρχαιολόγοι ή ιστορικοί σε τυπικά και άτυπα περιβάλλοντα µάθησης, να
ανακαλύψουν και να προσπαθήσουν να ερµηνεύσουν µέσα από ποικίλα παιχνίδια και
δραστηριότητες χώρους, µνηµεία και αντικείµενα της περιοχής τους από το παρελθόν
και, τέλος, να προσεγγίσουν τα παιδιά την έννοια του παρελθόντος µέσα από
αναγωγές σε τοπικές εµπειρίες και εποικοδοµητικές δραστηριότητες.
Η νέα αντίληψη για τα περιεχόµενα της διδασκαλίας της Ιστορίας προωθεί την
άρση της πρωτοκαθεδρίας της πολιτικής ιστορίας (κυρίως όταν αυτή προσεγγίζεται
µε συµβατικό τρόπο), που εστιάζει στην πολιτική, στρατιωτική και διπλωµατική
δράση των µεγάλων προσωπικοτήτων, και τη στροφή σε πεδία όπως η κοινωνική, η
οικονοµική και η πολιτισµική ιστορία, η ιστορία των θεσµών και των ιδεών, η
ιστορία της τέχνης, η ιστορία του περιβάλλοντος και του κλίµατος κ.ά. Νευραλγικό
ρόλο προς την κατεύθυνση αυτή µπορούν να διαδραµατίσουν εναλλακτικές µορφές
ιστορικής εκπαίδευσης οι οποίες ενθαρρύνουν τη βιωµατική κατανόηση και έρευνα
του παρελθόντος, όπως είναι η µικροϊστορία, η τοπική ιστορία και η µουσειακή
εκπαίδευση.
Η µύηση στην ιστορική έρευνα και την εξέταση των ιστορικών πληροφοριών
προτείνεται να αρθρώνεται σε διαδοχικές φάσεις, οι οποίες έχουν α) ως σηµείο
έναρξης τον καθηµερινό - οικείο χώρο των παιδιών και το άµεσο παρελθόν, β) ως
ενδιάµεσους σταθµούς το προσωπικό παρελθόν των παιδιών, το οικογενειακό
παρελθόν των γονέων και των παππούδων (επιβάλλεται η θεµατική προσέγγιση),
καθώς και το τοπικό παρελθόν, και τέλος, γ) ως επιστέγασµα τη µελέτη του
παρελθόντος του έθνους και ολόκληρης της ανθρωπότητας (λαοί, πολιτισµοί,
ιστορικές περίοδοι στη συγχρονικότητά τους) (Μπονίδης & Χοντολίδου, 1997). Με
τον τρόπο αυτόν, διαµορφώνεται µια αλληλουχία οµόκεντρων κύκλων ή ένα φάσµα

12