Page 121 - STK Mot so van de co ban ve che dinh cac giai doan co y thuc hien toi pham va dong pham trong LHS VN

120

phạm mà chỉ chịu trách nhiệm hình sự vì đã giúp chính phạm thực hiện tội

phạm.

Quan điểm trên đây không phù hợp với thực tế khách quan. Hành vi của

tất cả những ngƣời trong đồng phạm đều góp phần gây ra hậu quả nguy hiểm

cho xã hội. Hậu quả của tội phạm là kết quả chung do hoạt động phạm tội của
tất cả những ngƣời trong đồng phạm gây ra. Bất kỳ một sự tham gia vào đồng

phạm dù là hành động hay không hành động đều có mối quan hệ nhân quả với
hậu quả xảy ra. Do vậy, không chỉ ngƣời thực hành mới chịu trách nhiệm hình

sự về hậu quả của tội phạm mà tất cả những ngƣời trong đồng phạm phải chịu
trách nhiệm chung về hậu quả của tội phạm đã gây ra.

Mặc dù những ngƣời đồng phạm đều phải chịu trách nhiệm chung về
toàn bộ tội phạm mà họ cùng thực hiện, nhƣng theo pháp luật hình sự Việt

Nam trách nhiệm hình sự là trách nhiệm cá nhân, mỗi ngƣời đồng phạm là một

chủ thể có lý trí và ý chí hành động trên cơ sở nhận thức và điều khiển hành vi
của mình cho nên mỗi ngƣời đồng phạm chỉ phải chịu trách nhiệm hình sự trên

cơ sở hành vi phạm tội của chính mình. Tuy nhiên, hành vi thái quá của ngƣời

thực hành, về lý luận cũng nhƣ thực tiễn xét xử ở nƣớc ta thừa nhận: Nếu
những ngƣời đồng phạm để cho ngƣời thực hành hoàn toàn tự do hành động

nhằm đạt đƣợc mục đích của tội phạm mà những ngƣời đồng phạm khác có ý
định thực hiện, thì mọi hành vi của ngƣời thực hành không đƣợc coi là hành vi

thái quá và những ngƣời đồng phạm khác phải chịu trách nhiệm hình sự về mọi

hành vi của ngƣời thực hành gây ra.

Trƣờng hợp phạm tội do đồng phạm bao giờ cũng có tính nguy hiểm cao

hơn cho xã hội so với tội phạm do một ngƣời thực hiện. Việc xác định trách
nhiệm hình sự trong đồng phạm nhƣ thế nào để đảm bảo các nguyên tắc chung

của Luật hình sự và tƣơng ứng với tính nguy hiểm cho xã hội mà tội phạm
đồng phạm đã gây ra là việc làm hết sức cần thiết trong xử lý hình sự. Nhƣ vậy,

thì pháp luật mới đảm bảo đƣợc tính nghiêm minh, không những thế còn đảm

bảo cho việc áp dụng hình phạt đạt hiệu quả cao. Xuất phát từ đó, Luật hình sự
Việt Nam năm 2015 đã xác định trách nhiệm hình sự chung trong trƣờng hợp

đồng phạm và từng ngƣời cụ thể trong đồng phạm dựa trên những nguyên tắc

cơ bản mang tính đặc thù của Luật hình sự.