Page 53 - STK Mot so van de co ban ve che dinh cac giai doan co y thuc hien toi pham va dong pham trong LHS VN

52

cơ của họ thỏa mãn quy định của điều luật thì họ đã phạm tội dƣới hình thức

đồng phạm mà không cần động cơ của họ phải giống nhau. Ví dụ: Trƣờng hợp
hai ngƣời cùng nhau thực hiện hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi

thi hành công vụ (Điều 356 Bộ luật hình sự năm 2015) mà một ngƣời có động
cơ vụ lợi, một ngƣời có động cơ cá nhân khác thì họ vẫn là đồng phạm của
nhau.

Tóm lại, để xác định đồng phạm cần dựa vào dấu hiệu khách quan và
dấu hiệu chủ quan đƣợc thể hiện trong mỗi thành viên tham gia thực hiện tội
phạm dƣới hình thức đồng phạm. Vấn đề có ý nghĩa trong việc đánh giá tính

chất, mức độ nguy hiểm của tội phạm bằng hình thức đồng phạm nói chung,
cũng nhƣ của mỗi thành viên trong đồng phạm nói riêng.

3. Ý nghĩa của chế định đồng phạm

Chế định đồng phạm nói chung và khái niệm đồng phạm nói riêng lần
đầu tiên đƣợc quy định trong luật hình sự của nƣớc ta có ý nghĩa về mặt lập
pháp hết sức to lớn. Nó đánh dấu sự trƣởng thành về kỹ thuật lập pháp hình sự

của nƣớc ta.

Về mặt lý luận, khái niệm đồng phạm đƣợc quy định trong Bộ luật hình
sự năm 2015 để từ đó xác định các quy phạm khác của chế định đồng phạm về

những loại ngƣời đồng phạm, các giai đoạn thực hiện tội phạm trong đồng
phạm, tự ý nửa chừng chấm dứt việc thực hiện tội phạm trong đồng phạm, các

hình thức đồng phạm và trách nhiệm hình sự trong đồng phạm; là cơ sở lý luận
cho việc tiếp tục nghiên cứu những vấn đề khác mang tính đặc thù đối với đồng
phạm nhƣ các giai đoạn thực hiện tội phạm, các hình thức đồng phạm, tổ chức

phạm tội... Khái niệm đồng phạm cùng với cấu thành tội phạm là cơ sở pháp lý
để phân biệt những hành vi đồng phạm với những hành vi liên quan đến tội

phạm và truy cứu trách nhiệm hình sự những ngƣời đồng phạm. Việc nhận
thức đúng đắn khái niệm đồng phạm và xác định chính xác đồng phạm trong
thực tiễn xét xử là bảo đảm quan trọng cho việc thực hiện nguyên tắc pháp chế

xã hội chủ nghĩa trong lĩnh vực hình sự, nguyên tắc xử lý đƣợc quy định tại
Điều 3 Bộ luật hình sự năm 2015 nhằm xử lý đúng ngƣời, đúng tội, không kết

tội oan và không bỏ lọt tội phạm. Nhƣ vậy, đồng phạm có ý nghĩa thống nhất
về mặt nhận thức trong nghiên cứu lý luận cũng nhƣ trong thực tiễn xét xử.

Bên cạnh những ý nghĩa nói trên, đồng phạm còn có ý nghĩa trong việc

xác định tính chất nguy hiểm cho xã hội của đồng phạm khi so sánh với các
hình thức phạm tội khác nhƣ hình thức phạm tội riêng lẻ, hình thức phạm tội