Page 139 - SCK Mot so va de ve thua ke theo quy dinh cua phap luat VN
P. 139
xác nhận một người là cha, mẹ, con của người chết nhưng bản án, quyết định này
có hiệu lực sau thời điểm phân chia di sản thừa kế. Trong những trường hợp này,
theo quy định tại khoản 1 Điều 662 BLDS năm 2015, hướng xử lý như sau:
“Trường hợp đã phân chia di sản mà xuất hiện người thừa kế mới thì không
thực hiện việc phân chia lại di sản bằng hiện vật, nhưng những người thừa kế đã
nhận di sản phải thanh toán cho người thừa kế mới một khoản tiền tương ứng với
phần di sản của người đó tại thời điểm chia thừa kế theo tỷ lệ tương ứng với phần
di sản đã nhận, trừ trường hợp có thỏa thuận khác”.
Trên thực tế có thể phát sinh trường hợp cha, mẹ, con của người để lại di sản
bị Tòa án ra quyết định tuyên bố là đã chết, sau khi phân chia xong di sản, người
đó lại trở về. Đối với tình huống này, theo khoản 3 Điều 73 BLDS năm 2015 thì
"Người bị tuyên bố là đã chết mà còn sống có quyền yêu cầu những người đã
nhận tài sản thừa kế trả lại tài sản, giá trị tài sản hiện còn. Trường hợp người
thừa kế của người bị tuyên bố là đã chết biết người này còn sống mà cố tình giấu
giếm nhằm hưởng thừa kế thì người đó phải hoàn trả toàn bộ tài sản đã nhận, kể
cả hoa lợi, lợi tức; nếu gây thiệt hại thì phải bồi thường". Như vậy, người hưởng
di sản thừa kế của người bị tuyên bố là đã chết sau đó lại trở về có nghĩa vụ hoàn
trả cho người trở về phần tài sản, giá trị tài sản hiện còn. Tài sản hiện còn được
hiểu là tài sản đó vẫn còn tồn tại ở dạng tài sản này hay dạng tài sản khác đều
mang giá trị tài sản. Trong trường hợp người thừa kế của người bị tuyên bố là đã
chết mặc dù biết người này còn sống nhưng vẫn cố tình giấu giếm tài sản nhằm
hưởng thừa kế thì phải hoàn trả lại toàn bộ tài sản đã nhận bao gồm cả hoa lợi,
lợi tức và nếu gây thiệt hại thì phải bồi thường.
Trường hợp người thừa kế bị bác bỏ quyền thừa kế: Người thừa kế bị bác bỏ
quyền thừa kế được hiểu là người sau khi phân chia di sản họ mới được xác định
là không có quyền hưởng di sản. Người thừa kế bị bác bỏ quyền thừa kế có thể là
người nhận di sản theo di chúc hoặc theo pháp luật. Khoản 2 Điều 662 BLDS
năm 2015 quy định như sau: “Trường hợp đã phân chia di sản mà có người thừa
kế bị bác bỏ quyền thừa kế thì người đó phải trả lại di sản hoặc thanh toán một
khoản tiền tương đương với giá trị di sản được hưởng tại thời điểm chia thừa kế
cho những người thừa kế, trừ trường hợp có thỏa thuận khác”. Người bị bác bỏ
quyền thừa kế được xác định trong trường hợp họ không có quyền hưởng thừa kế
do vi phạm khoản 1 Điều 621 BLDS năm 2015 (được phát hiện sau khi chia thừa
kế) hoặc có thể xảy ra trong trường hợp người thừa kế theo di chúc đã nhận di
137
