Page 6 - Connect with respect: preventing gender-based violence in schools; classroom programme for students in early secondary school (ages 11-14); 2016

ื
ั
ี
Gender equity (ความเท่าเทียมระหว่างเพศ): กระบวนกำรอันเป็นกำรปฏิบัติต่อคนทุกคนอย่ำงเป็นธรรมโดยไม่ค�ำนึงถึงเพศภำวะ ท้งน้เพ่อให้เกิดควำมเป็นธรรม จ�ำเป็นต้องน�ำบำงมำตรกำร
มำใช้เพ่อชดเชยข้อเสียเปรียบเชิงสังคมท่กีดกันไม่ให้ทุกคนมีโอกำสเท่ำกันในกำรแข่งขันอย่ำงเสรีและเป็นธรรม ควำมเท่ำเทียมคือวิธีกำร ควำมเสมอภำคคือผลลัพธ ์
ี
ื
Gender expression (การแสดงออกทางเพศภาวะ): วิธีที่บุคคลสื่อสำรและแสดงออกถึงเพศภำวะของตนให้ผู้อื่นรับทรำบ อำจจะสื่อสำรผ่ำนเสื้อผ้ำเครื่องแต่งกำย ทรงผม กำรใช้เสียง
พฤติกรรม และกำรใช้สรรพนำม

Gender identity (อัตลักษณ์ทางเพศภาวะ): วิธีที่บุคคลบ่งชี้ตัวตนว่ำเป็นผู้ชำย ผู้หญิง หรือไม่ใช่ทั้งชำยและหญิง หรือเป็นทั้งหญิงและชำย หรือผสมผสำนกัน ซึ่งอำจจะตรงหรือไม่ตรง
กับเพศสรีระที่ถูกก�ำหนดตั้งแต่แรกเกิด ทั้งนี้แตกต่ำงจำกกำรแสดงออกทำงเพศภำวะ กล่ำวคืออัตลักษณ์ทำงเพศภำวะนั้นผู้อื่นไม่สำมำรถมองเห็นได้อย่ำงชัดเจน

Gender justice (ความเป็นธรรมทางเพศภาวะ): กำรปฏิบัติอย่ำงเท่ำเทียมกันและกำรให้คุณค่ำอันเที่ยงธรรมแก่คนทุกคนทุกเพศภำวะอย่ำงเป็นกลำง

ื
ื
ื
Help-seeking (การแสวงหาความช่วยเหลือ): กำรแสวงหำควำมช่วยเหลือคือกำรส่อสำรกับผู้อ่นเพ่อให้ได้รับควำมช่วยเหลือในเร่องกำรเข้ำใจ กำรให้ค�ำแนะน�ำปรึกษำ และกำรเก้อหนุนท่วไป
ื
ื
ั
อันเป็นกำรตอบสนองต่อปัญหำหรือประสบกำรณ์ทุกข์ใจ ทั้งนี้กำรแสวงหำควำมช่วยเหลือต้องพึ่งพิงผู้อื่น ดังนั้นจึงมักอำศัยควำมสัมพันธ์ทำงสังคมและทักษะควำมสัมพันธ์ระหว่ำงบุคคล
Homophobia (ความเกลียดกลัวคนรักเพศเดียวกัน): ควำมเกลียดกลัวอึดอัดล�ำบำกใจ มีจิตใจคับแคบ หรือเกลียดชัง กลุ่มคนรักเพศเดียวกันหรือคนที่มีควำมหลำกหลำยทำงเพศ
้
ื
ี
ึ
Homophobic bullying (การรังแกด้วยเหตุแห่งความเกลียดกลัวคนรักเพศเดียวกัน): คือกำรรังแกด้วยเหตุแห่งเพศภำวะประเภทหน่งซงมีพนฐำนมำจำกกำรท่ผู้รังแกยึดติดกับบรรทัดฐำน
่
ึ
เพศที่สังคมก�ำหนด และไม่ยอมรับวิถีทำงเพศหรืออัตลักษณ์ทำงเพศภำวะที่แตกต่ำงไปจำกบรรทัดฐำนดังกล่ำว จึงก่อเหตุรังแกผู้ที่อยู่นอกกรอบบรรทัดฐำน
ื
ั
ี
ี
ี
ิ
Human rights (สิทธิมนุษยชน): สิทธิและเสรีภำพข้นพ้นฐำนท่คนทุกคนพึงได้รับอย่ำงเสมอภำคและเป็นธรรมในฐำนะท่เกิดมำเป็นมนุษย์ โดยเก่ยวข้องกับกำรเคำรพศักด์ศรีควำมเป็นมนุษย์
ั
ั
ื
ี
ของทุกคน และรับประกันว่ำทุกคนต้องมีทรัพยำกรข้นพ้นฐำนท่จ�ำเป็นต่อกำรอยู่รอด กำรพัฒนำตนเอง และมีส่วนร่วมทำงสังคม และเป็นสิทธิท่เท่ำเทียมกันของมนุษยชำติท่วโลก ไม่มีผู้ใด
ี
ล่วงละเมิดได้
ี
ั
ั
ื
้
Intersex (เพศกากวม): คำศพททใชในกำรจำแนกประเภทบุคคลทมเพศก�ำเนดไมชดเจน หรอมลกษณะทำงกำยวภำคของเพศสรระภำยในและ/หรอภำยนอกปนกนทงเพศชำยและเพศหญง ิ
ื
ิ
�
ั
ี
�
ั
�
์
ี
่
้
่
ั
่
ิ
ี
ี
ี
ั
ี
ต้งแต่ก�ำเนิด บุคคลท่มีเพศก�ำกวมอำจระบุตัวตนว่ำเป็นเพศชำยหรือเพศหญิงหรือไม่ใช่ท้งสองเพศก็ได้ สถำนภำพเพศก�ำกวมน้นไม่เก่ยวข้องกับวิถีทำงเพศหรืออัตลักษณ์ทำงเพศภำวะแต่อย่ำงใด
ั
ั
เพรำะคนเพศก�ำกวมก็ต้องมีประสบกำรณ์ด้ำนวิถีทำงเพศหรืออัตลักษณ์ทำงเพศภำวะในลักษณะเดียวกันกับคนอื่นที่ไม่ใช่คนเพศก�ำกวม
Lesbian (เลสเบ้ยน): ผู้หญิงท่มีควำมรู้สึกรักใคร่เสน่หำกับผู้หญิงด้วยกัน บำงคร้งใช้ค�ำว่ำหญิงรักหญิง ท้งน้หญิงรักหญิงยังอำจเป็นคนไม่ฝักใฝ่ทำงเพศก็ได้ หรืออำจจะเป็นคนข้ำมเพศ
ี
ั
ั
ี
ี
เป็นเควียร์ และอื่นๆ ก็ได้
ี
ี
Men who have sex with men (ชายท่มีเพศสัมพันธ์กับชาย หรือ เอ็มเอสเอ็ม): ผู้ชำยท่มีเพศสัมพันธ์กับผู้ชำยด้วยกัน ไม่ว่ำจะมีเพศสัมพันธ์กับผู้หญิงหรือไม่ก็ตำม และไม่ว่ำจะนับว่ำตนเอง
มีอัตลักษณ์เกย์หรือคนรักสองเพศหรือไม่ก็ตำม
Perpetrator (ผู้ก่อเหตุความรุนแรง): บุคคลผู้ลงมือกำรกระท�ำที่ใช้ควำมรุนแรงหรือท�ำให้เกิดควำมเจ็บปวดและ/หรือท�ำให้ได้รับบำดเจ็บ
ั
ื
Positive behaviour management (การจัดการพฤติกรรมเชิงบวก): กลวิธีกำรจัดกำรพฤติกรรมเชิงบวกมุ่งเน้นท่กำรป้องกันกำรเก้อกูล และหลีกเล่ยงกำรเผชิญหน้ำ ท้งยังให้ควำมส�ำคัญ
ี
ี
กับกำรพัฒนำคุณค่ำควำมสัมพันธ์และทักษะที่จะช่วยให้เกิดพฤติกรรมเชิงบวกของนักเรียน มำกกว่ำกำรลงโทษเมื่อนักเรียนมีพฤติกรรมไม่เหมำะสม
2