Page 7 - Connect with respect: preventing gender-based violence in schools; classroom programme for students in early secondary school (ages 11-14); 2016

�
ึ
ั
ี
Power (พลังอานาจ): พลังอ�ำนำจสำมำรถเป็นได้ท้งเชิงบวกและลบพลังอ�ำนำจเชิงบวกเกิดข้นเม่อเรำใช้พลังอ�ำนำจท่มีภำยในตัวเองเปล่ยนแปลงสภำพแวดล้อมรอบตัวให้ดีข้น ส่วนพลัง
ื
ึ
ี
ี
ุ
ึ
่
้
้
ึ
่
ั
ุ
้
ี
ี
่
�
่
่
ิ
่
ี
่
่
่
ื
ั
ั
้
ิ
้
ึ
�
ิ
ิ
่
อำนำจเชงลบจะเกดขนเมอคนกลุมหนงใชขอไดเปรยบทำงวฒนธรรมไปควบคมคนอกกล่มหนงควำมไมเสมอภำคทำงเพศภำวะเชอมโยงอยำงใกลชดกบพลงอำนำจทไมเทำเทยมระหวำงหญงชำย
ื
่
Prejudice (ความรังเกียจเดียดฉันท์): ควำมรู้สึก ควำมคิดเห็น หรือทัศนคติที่ไม่มีเหตุผลอันสมควร ซึ่งโดยทั่วไปมักประกอบสร้ำงขึ้นโดยขำดควำมรู้ ขำดควำมเข้ำใจ หรือขำดเหตุผลเกี่ยว
กับเชื้อชำติ ศำสนำ หรือกลุ่มอื่น และมักจะมีลักษณะที่ไม่เป็นมิตร บำงครั้งอำจใช้ค�ำว่ำ อคติ
Rape (การข่มขืนกระท�าช�าเรา): กำรบังคับขืนใจบุคคลอื่นให้มีกำรร่วมเพศหรือร่วมประเวณีโดยมีกำรสอดใส่อวัยวะเพศโดยที่บุคคลนั้นไม่ยินยอมพร้อมใจ
Respect (ความเคารพเอาใจใส่): ควำมรู้สึกเข้ำอกเข้ำใจและซำบซึ้งคุณค่ำของมนุษย์ทุกคนและสรรพชีวิตทั้งปวงบนโลกนี้
School-related gender-based violence (SRGBV) (ความรุนแรงบนฐานเพศภาวะในบริบทสถานศึกษา): ควำมรุนแรงทุกรูปแบบ (ทั้งชัดเจนและเชิงสัญลักษณ์) รวมทั้งกำรกลัว
ควำมรุนแรง ที่เกิดขึ้นในบริบทกำรศึกษำ (ซึ่งครอบคลุมทั้งในระบบและนอกระบบ เช่น ภำยในสถำนศึกษำ ระหว่ำงเดินทำงไปกลับ และในสถำนกำรณ์ฉุกเฉินและเหตุกำรณ์ควำมขัดแย้ง)
ซึ่งเป็นผลหรืออำจจะเป็นผลให้เกิดกำรบำดเจ็บเสียหำยหรือทุกข์ทรมำน ทั้งทำงร่ำงกำย จิตใจ และทำงเพศแก่เด็ก (เด็กหญิง ชำย เพศก�ำกวม และข้ำมเพศ และเยำวชนทุกวิถีทำงเพศ)
SRGBV เกิดขึ้นจำกกำรยึดติดกับภำพเหมำรวม บทบำท หรือบรรทัดฐำนที่สังคมคำดหวังต่อเด็กๆในเรื่องเพศภำวะและอัตตลักษณ์ทำงเพศ ถ้ำผู้ถูกกระท�ำมีควำมอ่อนด้อยทำงสังคมด้ำนอื่น
เพิ่มเข้ำมำ อำจจะมีผลให้ควำมรุนแรงหนักหน่วงยิ่งขึ้น ทั้งนี้ SRGBV อำจรวมถึงควำมรุนแรงทำงร่ำงกำย ทำงจิตใจ ทำงวำจำ และทำงเพศ
ี
Sexual assault (การล่วงละเมิดทางเพศ): กำรกระท�ำทำงเพศใดๆ ท่บุคคลไม่ยินยอม ได้แก่ แตะเน้อต้องตัว ลูบคล�ำสัมผัส ข่มขืนกระท�ำช�ำเรำ บังคับขืนใจให้ร่วมเพศ และอ่นๆ ในลักษณะน ี ้
ื
ื
Sexual harassment (การคุกคามทางเพศ): กำรแสดงพฤติกรรมทำงวำจำหรือทำงกำยที่ส่อไปในทำงเพศอันไม่เป็นที่ต้องกำร เช่น ควำมเห็นและท่ำทำงเรื่องเพศที่ไม่พึงปรำรถนำ ทั้งนี้
มักกระท�ำโดยบุคคลที่อยู่ในอ�ำนำจและกระท�ำต่อผู้ใต้บังคับบัญชำ (เช่น นำยจ้ำงกระท�ำต่อลูกจ้ำง)
Sexual identity (อัตลักษณ์ทางเพศ): อัตลักษณ์ที่ปัจเจกบุคคลบ่งชี้เพศวิถีของตนเอง (ตำมปกติมักจะขึ้นอยู่กับวิถีทำงเพศ)
Sexual orientation (วิถีทางเพศ): ควำมรู้สึกรักใคร่เสน่หำ ซึ่งอำจจะมีต่อคนที่มีเพศภำวะตรงข้ำมหรือเดียวกันกับตน หรือมีอัตลักษณ์ทำงเพศภำวะอื่นก็ได้
ื
Sexuality (เพศวิถี): ควำมรู้ควำมเช่อทัศนคติค่ำนิยมและพฤติกรรมทำงเพศของปัจเจกบุคคล โดยมีหลำยมิติ ได้แก่ กำยวิภำคศำสตร์สรีรวิทยำและชีวเคมีของระบบกำรตอบสนองทำงเพศ,
ึ
เอกลักษณ์ทำงเพศวิถีทำงเพศบทบำททำงเพศและบุคลิกภำพ, และควำมคิดควำมรู้สึกและควำมสัมพันธ์ ซ่งกำรแสดงออกทำงเพศวิถีจะได้รับอิทธิพลตำมหลักจริยธรรมจิตวิญญำณวัฒนธรรม
และศีลธรรม
Stereotype (ภาพเหมารวม): มโนคติหรือควำมนึกคิดเกี่ยวกับคนบำงคนที่ถูกกล่ำวถึงโดยเหมำรวมแบบง่ำยๆ และไม่สนใจควำมจริง มักอยู่บนพื้นฐำนของคุณลักษณะจ�ำเพำะบำงอย่ำง
หรืออย่ำงใดอย่ำงหน่ง มักจะไม่จริงและน�ำไปสู่ควำมรังเกียจเดียดฉันท์และกำรเลือกปฏิบัติภำพเหมำรวมท่หมำยถึงเด็กหญิงเด็กชำยผู้ชำยหรือผู้หญิงน้น เรียกว่ำภำพเหมำรวมด้ำนเพศภำวะ
ึ
ี
ั
ี
ี
ี
Social cohesion (ความยึดเหน่ยวทางสังคม): สังคมท่มีควำมเหนียวแน่นเป็นปึกแผ่นทำงสังคม หมำยถึง สังคมท่คนทุกกลุ่มมีจิตส�ำนึกควำมเป็นเจ้ำของรู้สึกได้รับกำรยอมรับว่ำเป็นส่วนหน่ง ึ
และมีควำมถูกต้องชอบธรรม ไม่ว่ำจะมีควำมแตกต่ำงใดๆ ทั้งด้ำนควำมคิดอ่ำน ทัศนะทักษะและประสบกำรณ์ก็ตำม ทั้งนี้กำรศึกษำสำมำรถช่วยส่งเสริมควำมยึดเหนี่ยวทำงสังคมได้โดยกำร
ท�ำให้เยำวชนคนหนุ่มสำวมีส่วนร่วมและอบรมสั่งสอนให้เห็นควำมหมำยของกำรเป็นพลเมืองสัมพันธภำพอันสันติสุขและดีต่อสุขภำพ ตลอดจนกำรให้เกียรติยอมรับควำมหลำกหลำย
3