Page 28 - مجله_ی_نوابت،_شماره_ی_۴_نقد،_مهر_۱۳۹۹

‫م ‌یدهـم ( در نوشـت ‌ههای بعـدی علـت چنیـن‬ ‫فقـط در درون گفتمـان شـهر مـدرن ابژ‌ههـای‬
‫نا‌مگـذاری را اسـتدلال خواهـم کـرد)‪ ،‬و از میان‬ ‫مطالع ‌هانـد‪ ،‬و بنـا بـه اصـول شهرسـازی مـدرن‪،‬‬
‫نا‌مهـای رایج‪ ،‬به نظـرم «محلات ک ‌مبرخـوردار»‪،‬‬ ‫چنیـن محلاتـی‪ ،‬عجیـب و غریـب‪ ،‬معضـل ‪،‬‬
‫«محالت محـروم» و «محالت در حاشـیه نگـه‬ ‫مسئل ‌هسـاز و ‪ -‬علـی القاعـده ‪ -‬نیازمنـد مطالعـه‬
‫هسـتند‪ .‬بدی ‌نگونـه نشـا ‌ندار کـردن آنهـا بـا‬
‫داشـته شـده» بـه واقعیـت نزدی ‌کترنـد‪.‬‬ ‫ان ‌گهایـی از قبیل حاشـیه و امثالهـم‪ ،‬مهر تاییدی‬
‫اسـت بـر نامتعـارف بـودن آنهـا و ایجـاد لای ‌هی‬
‫جغرافیـای خیالـی‪3‬؛ جـا بـه جا�یـی و جعـل‬ ‫متراکمـی از دان ‌شهـای سـرکوبگر و طردکنند‌هی‬
‫هویتمکا ‌نها‬ ‫آنهـا و عمق بخشـیدن به گسـ ‌لهای درون شـهر‬
‫اسـت‪ ،‬حتـی اگـر در مدعـای چنیـن رویکردی‪،‬‬
‫سـال ‪ 1342‬دکتـر ادیبـی در اولیـن طـرح جامـع‬ ‫دفـاع از موجودیـت آن محلات باشـد‪ ،‬تحقیقاتی‬
‫شـهر اهـواز‪ ،‬نقشـه –فرضـی – هسـت ‌هی اولیـه‬ ‫کـه بـر بنیا ‌نهـای نظـری اقتصـاد سیاسـی و‬
‫شـهر اهـواز در دهـ ‌هی آغازیـن قـرن را عرضـه‬ ‫مارکسیسـتی اسـتوار هسـتند و در پی نشان دادن‬
‫کـرد‪ .‬آن نقشـه‪ ،‬جغرافیایـی را ترسـیم م ‌یکنـد‬ ‫تبعیـض روا شـده‪ ،‬یـا اجحـاف صـورت گرفته‪،‬‬
‫کـه تنهـا در ذهـن ‪ -‬گفتمـان و کارگـزان آن ‪-‬‬ ‫نگاشـته شـد‌هاند از ایـن دسـت ‌هاند‪ .‬در وهلـ ‌هی‬
‫وجـود داشـت و برخـی نشـان ‌ههای زندگـی در‬ ‫دوم‪ ،‬بـه نظـر م ‌یرسـد نا‌مگذار ‌یهـای مذکـور‪،‬‬
‫محالت آن زمـان کـه شـامل‪ :‬عبـاره‪ ،‬خروسـیه‪،‬‬ ‫دا ‌لهایـی برخاسـته و برسـاخته گفتمـان شـهر‬
‫زویـه‪ ،‬چنیبـه‪ ،‬حصیرآبـاد‪ ،‬و ‪ ...‬از نقشـ ‌هی طرح‬ ‫مـدرن هسـتند و فقـط در درون گفتمـان شـهر‬
‫جامـع پـاک شـد‌هاند‪ .‬در مقابل‪ ،‬محلاتـی نمادین‬ ‫مـدرن‪ ،‬بدی ‌نگونه قابـل تفکیک و تشـخی ‌صاند‪.‬‬
‫در موقعی ‌تهـای کیانپـارس‪ ،‬زیتـون کارمنـدی‬ ‫به سـخنی دیگـر‪ ،‬دا ‌لهـای حاشـیه و ه ‌مخانواده‬
‫و کـوی ملـت کنونـی‪ ،‬ترسـیم شـد‌هاند (نقشـه‬ ‫آن‪ ،‬از درون گفتمـان شـهر مـدرن‪ ،‬بـه فضاهـای‬
‫خاصـی ‪ -‬بـه عنـوان مدلـول ‪ -‬دیکته شـد‌هاند و‬
‫شـماره ‪.)1‬‬ ‫هیـچ رابطـ ‌هی ماهوی‪ ،‬بین دال و مدلول حاشـیه‬
‫نقش ‌هی شـمار‌هی ‌‪ :1‬جغرافیای تصوری در اولین‬ ‫وجـود نـدارد‪ .‬بـه همیـن دلیـل بـرای پرهیـز از‬
‫گرفتار شـدن در چنین دامـی‪ ،‬ترکیباتی ه ‌مچون؛‬
‫طـرح جامع اهواز‬ ‫«محالت مقـاوم» یـا «محلات بومـی» را ترجیح‬
‫در صورتـی کـه سـال ‪ ،1347‬وقتـی نقشـ ‌هی‬

‫‪ - 3‬این نام‌گذاری را از ادوارد سعید(‪ )1377‬به عاریت‬
‫گرفتم‪.‬‬

‫شماره ‪ /4‬اهــواز‪ /‬مــهر ‪ /1399‬سپتامبـر ‪28 2020‬‬