Page 30 - مجله_ی_نوابت،_شماره_ی_۴_نقد،_مهر_۱۳۹۹
P. 30
ناخـودآگاه زبـان فارسـی بـه عنـوان معـرف و و ...در ذهن بازنمایی م یشـود .در نقشـ هی فوق
ویژگـی ثابت شـهر ،درک و تجربـه گردید .بدین نیـز محالت «چنیبـ هی علیـا»« ،چنیب هی سـفلا»،
ترتیـب برتـری فضاهای مرکـز بر دیگـر فضاها، «سـید خلـف» و «خروسـیه» از دایـر‌هی «خودی»
بـه صـورت برتری زبان فارسـی نمـود و درک و بیـرون هسـتند و تاکنـون (در مطالعـات متعـدد)
تجربه شـده اسـت .بـه همیـن دلیل برخـی افراد نیـز ایـن محالت بـه رغـم نزدیکی بـه محلات
برای نشـان دادن میزان شـهری بودنشان ،مصرانه مجاورشـان ،بـه عنـوان محلات ترس ،جـرم ،بزه
تالش دارند فارسـی را بـا لهج هی مرکزنشـینان و ...معرفـی م یشـوند .گسـتر‌هها و فواصـل بین
ایـن مکا نهـا ،هر قدر هـم ناچیز باشـند -مانند
صحبـت کنند. فاصلـه بین زوی هی عچـرش و زیتون کارمندی -
شـک لگیری چنیـن جغرافیاهـای هویتـی یـک بـرای عموم معنـا خواهند داشـت؛ معنایی واقعی
بسـیج عمومـی را م یطلبـد و نم یتـوان آن از «مـن» و «دیگـری» خیالـی؛ نتیجـ هی فراینـدی
را عصـار‌هی عملکـرد یـک نهـاد دانسـت. اسـت کـه سـعید «اقتصـاد اشـیاء و هوی تهـا»
دانشـگا‌هها ،گام نخسـت را در هوی تمنـدی م ینامـد .هما نطـور کـه در مقدمـه اشـاره شـد،
فضاهـا را برداشـتند ،امـا هما نطـور کـه سـعید شر‌مسـاری ،معنـا و احساسـی اسـت واقعـی که
تاکیـد داشـت :ایجـاد هوی تهـا مسـتلزم ایجـاد افـراد سـاکن در محالت بـه اصطالح حاشـیه،
مخال فهـا و دیگـران اسـت و ایـن امر بـه عنوان بـه صـورت روزانـه تجربـه م یکننـد .معنایی که
مبـارز‌های اسـت که افـراد و نهادهای ب یشـماری افـراد از ایـن فواصـل دریافـت م یکننـد آ نقـدر
را م یطلبـد (سـعید؛ ،)1377بـه همـان سـان نیز واقعـی و پر از احسـاس اسـت که نـه تنها خیالی
هوی تمندی شـهر مدرن در ایـران ،فراخوانی بود بـودن فواصـل از یـاد مـ یرود ،بلکـه ،موجـب
کـه نهادهـای متفاوت بر علیه شـهرها و فضاهای شـک لگیری «جغرافیایـی شر‌مسـاری»در جهـان
ما قبـل مدرن اعالم کردنـد؛ قانو نگـذار ،مطابق واقع یشـان شـده اسـت؛ چنان واقعی که م یتوان
قانـون مصـوب شـهردار یها در سـال 1345 آن را «توپوگرافـی هویـت» دانسـت .هما نطـور
مطابـق ماد‌ههـای 111و 33قانو ننوسـازی و کـه توپوگرافی سـطح زمین به شـکل کـوه و دره
عمـران ،بـه شـهردار یها اجـازه داد تـا فضاهایی ترسیم م یشـود؛ نقشـ ههای «توپوگرافی هویت»،
را در بافـت قدیـم -بخوانیـد شـهرهای مـا قبل آن جغرافیایـی را نمایـش م یدهـد کـه پسـتی و
مدرنیتـه -بـه تملک خـود درآورنـد و به منظور بلند یهایـش را هویـت مکا نهـا و افـراد شـکل
نوسـازی شـهرها ،خانـه و مسـتغلات و اراضـی داد‌هانـد؛ برخـی مکا نهـا و سـاکنین در قلـ هی
محل ههـای قدیـم را خریـداری کـرده و بـرای شـهر جایـگاه رفیع م ییابند ،و برخـی مصرانه در
تجدیـد سـاختمان ،طبـق طر حهـای مصـوب تقالی خروج از حضیض جغرافیای شر‌مسـاری
شـهرداری اقـدام کننـد .سـال 1352وزارت دسـت و پـا م یزننـد .ایـن هوی تمند یهـا در
مسـکن و شهرسـازی جایگزین وزارت مسـکن شـهرهایی بـا هویـت زبانـی و نژادی ی کدسـت
و آبادانـی گردیـد ،و قانـون اراضی امـوات برای (شـهرهای تر کنشـین ،کردنشـین ،عر بنشـین،
تامیـن مسـکن در قطعـات بزرگ تصویب شـد، لرنشـین ،بلو چنشـین و )...نـه تنهـا مـکان را بـه
تـا زمینـ هی ایجـاد شـهر مـدرن و پـاک کـردن حاشـیه رانـد ،بلکـه ،هوی تهـای قومـی و زبانی
فضاهـای قدیمـی از جغرافیاهـای آن زمـان را نیـز تحـت تاثیر قـرار داد .زیرا شـهر مدرن در
فراهم شـود؛ در برنام هی سـوم عمرانـی (-1341 ایـران بـا زبـان فارسـی نمـود یافـت ،و از دیگـر
)46بـرای اولیـن بـار بخـش مسـکن شـهری با سـو ،محالت به حاشـیه رانـده شـده (فضاهای
سـرفصل مسـتقلی بـا عنـوان «خان هسـازی و قبـل از مدرنیتـه) غیـر فـارس بود‌هانـد؛ در نتیجه
سـاختمان» بـا اعتبارات ویژ‌های مطـرح گردید ،و افـراد بنا بـه فضامند یهـای موجود و مقایسـ هی
مقـرر گردیـد کـه دولت بـر فعالی تهـای مربوط مکا نهـا بـا هـم دیگـر بـه قضـاوت پرداختنـد؛
بـه تهیـه مسـکن در شـهرها «نظـارت» کنـد .در آن هـا دریافتنـد کـه زبـان فارسـی از ثاب تتریـن
برنامـ هی چهارم ( )51-1347نیـز بودج های برای گزار‌ههـا و متغیرهای شـهر مدرن اسـت .بنابراین
تامیـن خان هسـازی به وسـیل هی صاحبـان صنایع
شماره /4اهــواز /مــهر /1399سپتامبـر 30 2020
