Page 33 - Gizli El Bosna'da

SIRP VAHfiET‹N‹N TAR‹H‹ 31

vafl devam eden bu gizli, yasak tart›flmalarla, milli bilince yerleflik düzeni de-
¤ifltirme ümit ve azmini afl›lad›lar. 10

Bu masonik kaynaklardan da anlafl›ld›¤› gibi, devrimin alt yap›s›n› olufl-
turan anti-monarflik ve anti-kilise düflünceler büyük ölçüde masonlu¤un ürün-
leriydi.
Devrimin kendisi de ayn› kaynaktan geldi. ‹ngiliz tarihçi Michael Ho-
ward, localar›n devrimin haz›rlanmas›ndaki rolüne dikkat çeker. Buna göre,
en etkili localardan biri, büyük üstadlardan Savalette de Lage taraf›ndan ku-
rulan Gerçe¤in Dostlar› adl› gizli örgüttür. Bu locan›n politik felsefesi, devrimi
do¤uran sosyal reformun ana hatlar›n› çizmifltir.
Masonlu¤un devrimde büyük rolü oldu¤u, devrimin hemen arkas›ndan
kaleme al›nan çeflitli kitaplarda dile getirilmiflti. Yayg›n bir iddiaya göre, Fran-
s›z Devrimi'ni ateflleyen ayaklanman›n plan›, 1782 y›l›nda Wilhelmsbad'da
toplanan Büyük Masonik Konvansiyon'da yap›lm›flt›. Konvansiyona kat›lan-
lar aras›nda devrimin önemli liderlerinden Comte de Mirabeau da vard›. Mi-
rabeau, Fransa'ya döner dönmez Konvansiyon kararlar›n›n detaylar›n› Fran-
s›z localar› içinde organize edecekti. 11
Devrimin perde arkas›nda önemli bir rol oynayan kiflilerin bafl›nda ise
Comte Cagliostro geliyordu. As›l ad› Joseph Balsamo olan Sicilya do¤umlu
Cagliostro, Almanya'da mason localar›na üye olmufltu. Bir süre sonra devri-
min alt yap›s›n› haz›rlayacak ajanlardan biri olarak seçildi. Görevi tüm Avru-
pa'y› dolaflarak radikal ve devrimci düflünceleri yaymakt›. Sonunda Fransa'ya
giderek Jakobenlere kat›ld›. 1785'teki Büyük Masonik Kongre'de devrimin ha-
z›rl›¤› ile ilgili yeni direktifler ald›. Ayn› y›l patlak veren ve halk aras›nda hem
Kraliyet'in hem de Kilise'nin itibar›n› büyük ölçüde zay›flatan ünlü Kraliçe
Gerdanl›¤› skandal›n›n merkezinde Cagliostro vard›.
Loca taraf›ndan "ajan-provokatör" olarak görevlendirilen Cagliostro,
1787 y›l›nda Londra'da bulundu¤u s›rada Paris'teki dostlar›na yazd›¤› bir
mektupta, yaklaflan devrimden söz etmifl, Bastille Hapishanesi'nin bas›laca¤›-
n›, monarflinin ve Kilise'nin y›k›laca¤›n› ve ak›l prensipleri üzerine yeni bir din
kurulaca¤›n› haber vermiflti. Bu, kuflkusuz Cagliostro'nun inan›lmaz ileri gö-
12
rüfllülü¤ünden de¤il, loca içindeki üstlerinden ald›¤› istihbarattan kaynaklan›-
yordu. Çünkü Michael Howard'›n ifadesiyle, "1785-1789 y›llar› aras›nda Fran-
sa'da yer alan çok say›daki loca, monarfliyi ve kurulu düzeni y›kmak için full-
time çal›fl›yordu". 13
Devrimin içinde masonlu¤un oynad›¤› rol, Cagliostro taraf›ndan henüz
daha 1789 y›l›nda itiraf edildi. Engizisyon taraf›ndan tutuklanm›flt› ve can›n›
kurtarmak için bildi¤i herfleyi bir bir anlatt›. Anlatt›klar›n›n bafl›nda, masonla-
r›n tüm Avrupa'da zincirleme bir devrim yapma planlar› geliyordu.