Page 52 - Geologiya va mineralogiya elektron o‘quv qo‘llanma. Sodiqova G., Usmonova M.

Elektrum - (Au, Ag).

Temir-platina guruxi minerallari

Poliksen - (Pt, Fe). Tarkibida platina 80-88% va temir 9-11%; u

kubsingoniyali. Tabiatda yaxlit kub shaklida kamroq uchraydi, asosan notug‘ri

donalar ko‘rinishida bo‘ladi. Poliksen rangi- kumushdek oq, ba’zan po‘latdek kul

rang. KQattiqligi 4-4,5. U ham boshka metallardek eziluvchanlik xususiyatiga ega,

ulanish tekisligi yo‘q. Poliksen magnitga tortiladi va elektrni yaxshi o‘tkazadi,

ammo kislotalarda erimaydi. Platina guruhi minerallari genetik jihatdan o‘ta asos

magmatik jinslar bilan uzviy boglik bo‘lgan tipik magmatik konlar hosil qiladi.

Poliksen

Yarimmetallar guruxi minerallari

Margimush - As. Ancha yirik va kam mikdorda topiladi. As tarkibi 84-98%

dir. Aralashmalardan Sb 1,7-9,2%, kamdan-kam. Ag, Fe, Ni ba’zan Vі va V ishtirok

etadi. Singoniyasi - trigonaldir, kristallari romboedrik yoki psevdokubik kiyofada

bo‘lib, juda kam topiladi. Margimush ko‘pincha yuzasi buyraksimon oqik shaklli

kobiklar, stalaktitlar, puchoksimon maxsulotlar xolida uchraydi, singanda donador

kristallangan tuzilishi ko‘rinib turadi.

Margimushning rangi qalaydek okdir. U vaqt o‘tishi bilan ancha tezda sarik-

ko‘ngir tusga kiradi, keyinchalik esa qorayib qoladi. Chizig‘i kul rang kalaydek oq.