Page 26 - Бурханова электрон Монография 2024
P. 26
Кўп йиллик 25,3 25,3 25,3 25,3 2,7 2,7 2,7 2,7
Сентябр 21,6 19,9 20,7 20,7 - 14,5 10,5 8,3
Кўп йиллик 19,9 19,9 19,9 19,9 5,0 5,0 5,0 5,0
Октябр 11,7 13,7 16,5 14,0 5,6 37,3 14,3
Кўп йиллик 13,7 13,7 13,7 13,7 32,4 33,1 15,4 27,0
Ноябр 9,8 7,3 - 5,7 18,2 105,6 - 41,3
Кўп йиллик 7,3 7,3 7,3 7,3 53,0 53,0 18,8 41,6
Декабр 0,9 2,6 - 1,2 70,3 49,1 39,8
Кўп йиллик 2,6 2,6 2,6 2,6 69,0 69,0 24,2 54,1
2011 йилда кузнинг дастлабки сентябрь ойида эса фойдали
0
ҳароратлар йиғиндиси кўп йиллик кўрсатгичлардан 40-67 С юқори,
қолган йилларда эса кўп йилликк яқин бўлганлиги аниқланди.
Октябрь ойига бориб эса фойдали ҳароратлар йиғиндиси кўп
йилликка нисбатан 2 баробар кам бўлган бўлса, қолган йилларда 17-
0
94 С юқори бўлганлиги аниқланди. Умуман олганда, фойдали
ҳароратлар йиғиндиси апрель-октябрь ойлари давомида 2011 йилда
0
0
2280 С ни ташкил этиб, ушбу кўрсаткичлар кўп йилликка (2320 С)
яқин бўлган бўлса, қолган йилларда анча юқори кўрсаткични, яъни
0
2253-2623 С ни ташкил этди.
Тажриба ўтказилган йиллар давомида об-ҳаво бўйича олинган
маълумотлардан келиб чиқиб, хулоса қилинганда тажрибада
ўрганилган ғўза, навларини меъёрий ўсиб ривожланиши учун
иссиқлик, намлик ва фойдали ҳароратлар йиғиндиси етарли бўлди
ва бу биологик жараёнларга ижобий таъсир кўрсатди.
Тошкент вилоятининг Ўртачирчиқ тумани иқлим шароитига
кўра, Ўрта Осиё ҳудудининг субтропик тоғ ва тоғ олди минтақасига
мансуб. Бу минтақа иқлимининг ўзига хос белгилари:
континенталлиги, атмосфера ёғинларининг нотекис тақсимланиши,
ёзда тупроқ ва ҳавонинг ҳароратининг юқори бўлиши, қор қоплами
даври қисқалиги билан тавсифланади. Ўртачирчиқ тумани ҳудудида
иқлим кўрсаткичлари “Тошкент” об-ҳавони кузатув метеостанцияси
маълумотлари асосида тавсифланади. Ҳавонинг ўртача йиллик
ҳарорати 14,2 ни ташкил қилади. (2.4.2-жадвалга қаранг).
0
Ўсимликларнинг вегетация даври 200 кун атрофида, кузнинг
биринчи совуқ кунлари 15-22 октябрга, баҳорнинг охирги совуқ
кунлари 31 март ва 2 апрелга тўғри келади. Самарали ҳароратлар
0
0
йиғиндиси +10 дан юқори, бир йилда 4226-4248 ни ташкил этади.
Йиллик ёғинларнинг ўртача миқдори 36,93 мм ни ташкил этади
ва асосий миқдори қиш-баҳор ойларига тўғри келади. Ёз ойларида
26