Page 25 - Бурханова электрон Монография 2024
P. 25
тўлиқ ривожланмайди, ҳосили етилмайди. Масалан, кузги буғдойни
эртапишар навлари учун фойдали ҳароратлар йиғиндиси 1450-
0
1550 С ни, ўртапишар ва кечпишар навлари учун эса 1700-1800 С
0
0
ни, ғўза учун эса 2200-2300 С миқдоридаги фойдали ҳароратни
талаб этади. Биргина чигитни униб чиқиши учун тупроқнинг
0
0
ҳарорати 12 С бўлганда 80-90 С фойдали ҳарорат зарур ва ҳакозо.
Олинган маълумотларга қараганда, баҳор ойларида (апрель,
0
май) фойдали ҳароратлар йиғиндиси 2010 ва 2011 йилларда 580 С
0
дан юқори бўлиб, бу кўп йиллик кўрсаткичлардан 139-135-129 С
0
кўп, 2011 йилда эса 379 С ни ташкил этиб, кўп йилликка нисбатан
0
72 С кам бўлганлиги кузатилди. Бу эса экинларни ўз вақтида
экилишига ва уларни ўсиб, ривожланишига салбий таъсир кўрсатди.
Ёз ойларида эса қарийб барча йилларда фойдали ҳароратлар
0
йиғиндиси 1453-1653 С дан юқори бўлди. Ушбу кўрсаткичлардан
эса фойдали ҳароратлар йиғиндиси кўп йиллик маълумотлардан
юқори бўлганлиги, 2011 йилда эса кўп йилликка яқин бўлганлигини
кузатишимиз мумкин.
2.4.1 жадвал
Тажриба олиб борилган йилларнинг об-ҳаво шароити
(Янгийўл метеостанцияси маълумоти)
0
Ойлар ва Ҳаво ҳарорати, С Ёғингарчилик миқдори, мм
кўп йиллик Йиллар Йиллар
2009 2010 2011 Ўртач 2009 2010 2011 Ўртача
а
Январ 1,7 -7,8 3,2 -1,0 5,34 37,8 36,0 26,4
Кўп йиллик 0,2 0,2 0,2 0,2 59,0 39,0 59,0 52,3
Феврал 5,3 -0,6 6,1 3,6 141,1 69,6 105,6 105,4
Кўп йиллик 2,3 2,3 2,3 2,3 68,5 62,2 62,2 64,3
Март 8,7 14,3 10,9 11,3 75,7 34,0 103,5 71,1
Кўп йиллик 7,8 7,8 7,8 7,8 85,5 85,5 85,5 85,5
Апрел 17,9 16,4 12,6 15,6 111,3 38,1 126,4 91,9
Кўп йиллик 21,7 14,7 14,7 17,0 72,0 72,0 72,0 72,0
Май 21,3 22,6 19,9 21,3 41,2 30,1 45,6 39,0
Кўп йиллик 20,7 20,0 20,0 20,2 40,2 40,2 40,2 40,2
Июн 27,8 28,1 24,4 26,8 0,3 0,0 16,3 5,5
Кўп йиллик 25,3 25,3 25,3 25,3 11,7 11,7 11,7 11,7
Июл 27,9 27,2 27,6 27,6 2,0 0,0 0,0 0,7
Кўп йиллик 27,2 27,2 27,2 27,2 4,3 4,3 4,3 4,3
Август 26,7 25,3 25,4 25,8 - 0,0 3,8 1,3
25