Page 158 - BUT THUAT NGUYEN DU TRNG DOAN TRUONG TAN THANH

Nh»ng chi-ti‰t Ãy nhÜ phän-ánh hiŒn-tåi Çau thÜÖng, nhÜ tiên-báo
ngày mai u-ám. Làm näy sinh và phát-tri‹n sÀu lo, NguyÍn Du Çã
Çåt t§i thành-công trong khi mÜ®n cänh Ç‹ phô-diÍn tâm-tình,
chính là nh© phép tÌ-giäo Än-dø.

2- KÏ-thuÆt gieo vÀn cÃu tÙ
a) Ý thÖ Çã buÒn, ÇiŒu thÖ låi thäm, ngÜ©i džc sao không
nao lòng? VÀn thÖ khi gieo, ÇiŒu không réo-r¡t lên cao, không
gÆp-ghŠnh khÃp-kh‹nh, nhÜng nhË-nhàng êm-ái khi chìm l¡ng,
khi chÖi-vÖi:
“BuÒn trông cºa b‹ chiŠu hôm,
ThuyŠn ai thÃp-thoáng cánh buÒm xa xa?”
Dùng nhiŠu bình-thanh, thanh trÀm ÇÜ®c tÆn-døng, thanh phù làm
ÇŒm khi‰n hÖi væn trÀm b°ng vÜÖng toä u buÒn. Låi càng g®i sÀu
khi ta nghe nh»ng dÃu láy ÇiŒp-ng» chìm sâu gi»a giòng nhåc
khoan-thai lÖ-lºng. ñiŒp-ng» “buÒn trông” k‰t-thúc cho cänh
trܧc, mª vào cho cänh sau, ÇÜ®c liên-ti‰p nh¡c låi, có khác chi
nh»ng chu‡i buÒn triŠn-miên không dÙt, d¢ng-d¥c vô-biên.

b) MÓi sÀu tuy ng°n-ngang song không vì vÆy mà thi‰u
l§p-lang thÙ-t¿. Tác-giä dàn š theo m¶t bÓ-cøc v»ng chãi.

* Tä tình trong tám câu, tä cänh cÛng trong tám câu. BÓn
câu trên dành cho n‡i nh§ chàng Kim. BÓn câu sau phÀn cho lòng
nh§ cha mË, tình luy‰n gia-hÜÖng. Trong bÓn câu nói t§i Kim-
Tr†ng thì hai câu trên dành š nói vŠ chàng, hai câu ti‰p š nói vŠ
thi‰p. BÓ-cøc nhÜ vÆy quä là thÙ-t¿ cân xÙng.

* Cân xÙng mà r©i-råc thì š không th‹ tÕ, l©i kém vÈ hay.
Ÿ Çây, Çoån måch ch£ng nh»ng cân ÇÓi mà còn ch¥t-chë phân-
minh. ƒy là nh© cách chuy‹n måch tài tình Ç¡c-pháp:
TØ phÀn gi§i-thiŒu nàng KiŠu cô-ÇÖn nÖi lÀu cao NgÜng-
Bích sang t§i phÀn cänh chiŠu bãi b‹ g®i tình hoài-nhân mà chuy‹n
b¢ng hai câu:

157