Page 159 - BUT THUAT NGUYEN DU TRNG DOAN TRUONG TAN THANH

“Bë-bàng mây s§m Çèn khuya,
Nºa tình, nºa cänh nhÜ chia tÃm lòng.”
thi‰t tܪng không gì rõ-ràng ch¥t-chë hÖn. Nó vØa tóm ÇÜ®c š
tܪng “bë-bàng” khi h‰t Çêm Çêm ng¡m “vÈ non xa tÃm træng
gÀn”, låi s§m s§m xa trông “bÓn bŠ bát-ngát, cát vàng cÒn n†, bøi
hÒng d¥m kia”, nó vØa chuÄn-bÎ cho š dܧi bàn t§i m¶t nºa là tình
v†ng cÓ-hÜÖng, m¶t nºa là cänh chiŠu bao la bi‹n nܧc.

* H‰t tä tình, bܧc qua tä cänh, nh»ng tܪng KiŠu së
khuây-khoä n‡i buÒn sau khi ng¡m trông phong-cänh, nào ng©
cänh càng trông, càng thÃy buÒn thêm, rÒi buÒn mãi mãi, buÒn
triŠn-miên. Nh»ng ÇiŒp-ng» “buÒn trông” th¿c Çã nÓi liŠn ÇÜ®c š
“buÒn” trong Çoån tä tình v§i š “trông” trong nh»ng câu tä cänh.
ñ¡c-pháp ljn nhÜ vÆy, tài tình ljn nhÜ th‰, l©i chuy‹n
Çoån khi‰n hÖi væn Çi måch låc, tÙ thÖ ÇÜ®c liên-k‰t, ÇiŒu thÖ thêm
quán thông.
* * *
M¶t Çoån thÖ hay, tuy giän-dÎ, song Çã ghi Çúng ÇÜ®c tâm-trång
cûa kÈ ÇÙng trܧc ngõ cºa vào cu¶c Ç©i th¿c s¿ Çang ch© s¤n §i
Çû cä “m¥n nhåt chua cay lÅn ng†t bùi”. Sành tâm-lš, nhìn tinh-t‰,
NguyÍn-Du Çã hå nh»ng nét bút mŠm-måi uy‹n-chuy‹n. Song
quãng Ç©i còn ti‰p-diÍn, tâm-trång KiŠu không phäi là cÓ-ÇÎnh,
mà còn nhiŠu chuy‹n hܧng ª ngày mai, lúc Ãy thì nghŒ-thuÆt và
tâm-hÒn cûa TÓ-NhÜ thi-nhân m§i låi càng b¶c-l¶ ÇÜ®c bän-s¡c.
Phäi ch© sang nh»ng Çoån KiŠu nh§ nhà ª các lÀn sau ta m§i thÃy
thêm thú-vÎ khi thܪng-thÙc tài nghŒ cûa NguyÍn-Du.

158