Page 187 - BUT THUAT NGUYEN DU TRNG DOAN TRUONG TAN THANH

hận bớt ấm-ức, để cho lòng hả-hê khỏi sự đè nén nguồn cơn.
Mà thực chính thái-độ ấy đã tố-cáo Kiều hả lòng cay-cú, cái
hả dạ của những kẻ "đánh được người thì mặt đỏ như vang,
không đánh được người thì mặt vàng như nghệ". Đây mới là lúc
cởi ruột phơi gan, đây mới là phút hả-hê trả miếng. Mãi đến bây
giờ mới được dịp cài đạp cho bõ ghét, mãi đến ngày nay
mới được cả cười thấy cừu-nhân chịu trận.

Bởi thù, mới mượn chồng người để mà bóng gió xa-xôi:

"Sâm, Thương chẳng vẹn chữ tòng,

Tại ai, há dám phụ lòng cố-nhân?"

Bởi thù, mới nhắn chồng kẻ tình-địch một lời cảnh-cáo đe
loi:

"Vợ chàng quỷ-quái tinh ma,

Phen này kẻ cắp, bà già gặp nhau."

Thì chính miệng Kiều đã công-khai nói thế khi nàng mời vãi Giác-
Duyên ở lại mà cố ý đưa lời bắn tiếng dọa đe:

"Nàng rằng: Xin hãy dốn ngồi,

Xem cho rõ mặt biết tôi báo thù"

Chính vì vậy nên hẳn có người chê Kiều tiểu-nhân ti-tiện.

Phải! thái-độ ấy ai chẳng bảo là việc làm của kẻ tiểu-nhân. Nhưng
Kiều lại là một người đàn bà cũng có những cái thông-thường
vị lợi nói chung, cũng có những nhỏ-nhen tầm thường như bất
cứ ai, nhất lại là một người đàn bà đa-tình mà việc
làm ý nghĩ thường được con tim hướng-dẫn nhiều hơn là lý-trí,
nhất là một kẻ đã từng khổ cực ê-chề, lại đã hơn một lần nuốt
nhục mà vẫn không thể, không biết và cũng không dám thổ-lộ tình
riêng với người gây nên sóng gió, chỉ biết "ngẩn-ngơ, rối bời, tê-
186