Page 265 - BUT THUAT NGUYEN DU TRNG DOAN TRUONG TAN THANH

“nắng lửa mưa dầu” để chỉ những thử-thách gian-truân,
những khó-khăn trở-ngại, những vất-vả truân-chuyên. Hoặc
như trong câu thơ trích-dẫn dưới đây:

“Gìn vàng giữ ngọc cho hay,

Cho đành lòng kẻ chân mây cuối trời!”

“Gìn vàng giữ ngọc” là sự hoán-vị và phối-hợp bởi hai từ
ghép “giữ-gìn” và “vàng ngọc”.

Trong Truyện Kiều, cách hoán-vị phối-hợp từ-
ngữ không phải là hoạ-hiếm, khiến cho lời thơ trở nên như
những tục-ngữ, thành-ngữ, vừa có tính đăng-đối vừa có
tính ẩn-dụ. Xin đan-cử một ít ví-dụ:

• “Ðã không kẻ đoái, người hoài,”
• “Những là trộm dấu thầm yêu chốc mòng”
• “Thầm trông trộm nhớ bấy lâu đã chồn.”
• “Sinh rằng: Rày gió mai mưa”
• “Những là đắp nhớ đổi sầu,”
• “Một tường tuyết trở sương che,

Tin sương đâu dễ ai về cho năng!”

• “Lần lần ngày gió đêm trăng,

Thưa hồng rậm lục đã chừng xuân qua”

• Nghe ra ngậm đắng nuốt cay thế nào!”
• “Vội chi liễu ép hoa nài!”
• Ðể ai trăng tủi hoa sầu vì ai?
• “Quản bao tháng đợi năm chờ,
• “Nghĩ người ăn gió nằm mưa xót thầm”
• “Gặp cơn vạ gió tai bay bất kỳ”
264