Page 268 - BUT THUAT NGUYEN DU TRNG DOAN TRUONG TAN THANH

Thật là của quý trời cho, bỗng dưng rơi vào tay kẻ phàm-tục,
thì tội chi mà không vin cành hái trái cho bõ, cho thoả sự đời,
mà phỉ tình toại chí! Tô Ðông-Pha có câu: “Lão-nhân du hí
như đồng-tử, bất chiết mai chi, chiết quất chi”, nghĩa là ông
già chơi đùa như trẻ con không bẻ cành mai, bẻ cành quýt; ý
nói người già mà không đứng-đắn, chẳng nên nết, vẫn còn
thích chơi trống bỏi, ưa chuyện trăng hoa”. Chữ “cam” nghĩa
ở đây là cho bõ, là thỏa thích, mà cũng là trái cây thuộc họ
quýt, nhưng trái lớn hơn.

• “Mùi thiền đã bén muối dưa,

Màu thiền ăn mặc đã ưa nâu sồng”

Ðã quen với cảnh sống nhà chùa. Tác-giả phân-biệt mùi vị
với màu sắc, cho nên mùi đi với thức ăn dưa muối, màu đi
với áo nâu sồng.

• “Kiều từ gieo xuống giòng ngân,

Nước xuôi bỗng thấy trôi dần tận nơi.”

Câu thơ nói việc Thuý-Kiều gieo mình xuống sông Tiền-
Ðường. Giòng ngân là giòng sông Tiền-Ðường. Mà ngân
là bạc thì cũng chọi với tiền trong hai chữ Tiền-Ðường.

• “Người đâu sâu sắc nước đời,

Mà chàng Thúc phải ra người bó tay!”

Thúc là tên Thúc-sinh, theo chữ Hán cũng có nghĩa là bó,
như ta quen nói giò thúc là bó giò hay thúc thủ là bó tay, cho
nên khi nói “bó tay” thì vừa tả đúng cái thế yếu của Thúc-
sinh vừa ám-chỉ tên của chàng. Rõ là tên làm sao thì người
làm vậy!

267