Page 363 - BUT THUAT NGUYEN DU TRNG DOAN TRUONG TAN THANH
P. 363
Tóm lại, bỏ qua tiểu-tiết mà phóng nhìn bao-quát,
khó mà phủ-nhận được tính nhất-trí quán-thông của tác-
phẩm, nhập kết thượng hạ tương-thừa, diễn-tiến trình-tự
chặt-chẽ phân minh. Kỹ-thuật kết-cấu của Nguyễn Du trong
tác-phẩm thực quả là công phu vững-vàng!
II- CẤU-TRÚC NHÂN-VẬT
1- Nguyễn-Du cấu-trúc các nhân-vật để dựng lại một sân
khấu với toàn-thể bức tranh xã-hội có đủ mọi giai-tầng
với đủ mọi hạng người đặc-trưng.
Ðại-diện cho giới cầm quyền cai-trị thì trên có
quan tổng-đốc đại-thần Hồ Tôn-Hiến, dưới có quan huyện
Lâm-Truy “mặt sắt đen sì”, hạ-tầng thì có những sai nha
“đầy nhà vang tiếng ruồi xanh” trong vụ tai-biến Vương-gia,
những viên thư-lại ở chốn công-đường như viên lại già họ
Ðô bên cạnh một tên “thổ-quan” trông coi sắc dân thiểu-số.
* Giới thượng-lưu quý-tộc thì có mẹ con nhà quan
Lại-bộ họ Hoạn.
* Xã-hội đen thì có những lầu xanh của hai mụ chủ
chứa họ Tú, họ Bạc, với những tay sai: vô học cũng có như
Bạc Hạnh, mà trí thức cũng có như Mã giám-sinh và Sở-
Khanh. Trong đám dân cùng nô-lệâ, kẻ nhẫn-tâm cũng có
như bọn Khuyển, Ưng gia-nhân nhà họ Hoạn; người có lòng
cũng có: như ả Mã-kiều đồng cảnh-ngộ đã vì cảm-thông mà
bảo-lãnh Kiều khỏi bị đánh đòn tiếp-tục và thổ-lộ cho nàng
biết hết những quỷ-thuật của mụ Tú; và như Mụ quản-gia
nhà Hoạn-bà đã thương tình dặn nàng biết trước phải đề-
phòng chuyện sẽ gặp Thúc-sinh cùng với Hoạn-Thư; sau
cùng như lũ hoa-nô nhà Hoạn-Thư được sai đến hầu-hạ mà
canh chừng Kiều nơi am Chiêu-Ẩn.
362