Page 364 - BUT THUAT NGUYEN DU TRNG DOAN TRUONG TAN THANH

* Tôn-giáo thì có bà vãi Giác-Duyên, sư Tam-
Hợp, có Ðạm-Tiên thuộc thế-giới vô hình nói thay cho
Nguyễn Du về tư-tưởng Tự-Do và Ðịnh-Mệnh.

* Và cuối cùng là giới trung-lưu thấp cổ bé miệng
sống trong cảnh trên đe dưới búa, quan trên trông xuống thì
nhòm ngó tài-sản, xã-hội đen nhìn vào thì tự-do bắt nạt hiếp-
đáp.

* Thảng-hoặc thấy có bóng người dân lành thì đó
là những kẻ vô danh bàng-quan đến nhà Tú-bà coi Kiều tự-
sát cho thoả lòng hiếu-kỳ, hoặc chỉ biết chép miệng ngấm-
nguýt chê tên Sở-Khanh là “bất nghĩa vô lương”, hoặc là
người dân vô danh ở Hàng-Châu kể cho Kim trọng biết tin-
tức về Kiều.

Ðủ mọi hạng người, nhân-vật nào rõ ra nhân-vật
ấy.

2- Các vai quan-trọng như Kim, Kiều, Từ Hải, Hoạn-Thư đã
được đề-cập qua các trích-đoạn tiêu-biểu. Dưới đây, thêm
vài nét bổ-túc cho các vai này và các nhân-vật phụ khác.

a) Bàn về Kiều, không thiếu gì lời chê-bai, nào chê là
mất nết hư thân, nào chê là giả dối, mâu-thuẫn.

• Về điểm thứ nhất. Kiều mất nết hư thân, hay nói cho

đúng, đó là bản-chất của con người mềm lòng, con người
lãng-mạn, nhẹ dạ, nông-nổi, nhu-nhược, cả nể, cả tin. Ðiều
bị chê bai này đã làm tốn bao bút mực.

* Quả thực Kiều có lãng-mạn, Với hành-
động “thoăn-thoắt gót sen, xăm xăm băng lối vườn khuya,
xắn tay mở khóa động đào, rẽ mây” rỡ rào sang nhà Kim
Trọng mà tự tình, ngâm thơ uống rượu, cắt tóc thề bồi, quả

363