Page 374 - BUT THUAT NGUYEN DU TRNG DOAN TRUONG TAN THANH

Phận đành chi dám kêu oan,

Ðào hoen-quẹn má, liễu tan-tác mày.

Một sân lầm cát đã đầy,

Gương lờ nước thuỷ, mai gầy vóc sương.”

Xem thế thì đủ biết Kiều can-đảm chịu đựng là bao! Xem
thế thì đủ thấy Kiều không phải lúc nào cũng hành-động
theo tiếng gọi của con tim, nhưng cũng là con người biết
sáng suốt theo lý-trí dẫn dắt.

b) Bàn về Kim Trọng, chàng thư-sinh này quả là quá si
tình. Chàng có cái lãng-mạn mà văn-chương xã-hội chủ-
nghĩa quen gọi là “lãng-mạn tiểu-tư-sản”. Lãng-mạn đến
mức ngớ-ngẩn, cái ngớ-ngẩn tự-nhiên của kẻ mê-muội vì
tình, quên hết mọi sự ngoài việc mơ-tưởng nhớ-nhung. Trở
về thư-phòng thì:

“Song hồ nửa khép cánh mây,

Tường đông ghé mắt ngày ngày hằng trông”,

Bắt được kim-thoa thì mải nâng-niu:

“Liền tay ngắm-nghía biếng nằm,

Hãy còn thoang-thoảng hương trầm chưa phai”.

Cái lãng-mạn của Kim đúng với hình-ảnh của người văn-
nhân khôi-ngô tuấn-tú, yêu thì yêu thật tình say đắm, tình tứ
mà trang-trọng, lời tán-tỉnh cũng khéo lượn-lách vẽ-vời,
khéo trách móc thậm xưng:

373