Page 377 - BUT THUAT NGUYEN DU TRNG DOAN TRUONG TAN THANH

“Biết bao công mướn, của thuê,

Lâm-Thanh mấy độ, đi về dặm khơi.

Người một nơi, hỏi một nơi,

Mênh-mông nào biết bể trời nơi nao?”

Ðến nỗi:

“Ruột tằm ngày một héo-hon,

Tuyết sương ngày một hao mòn mình ve.

Thẫn-thờ lúc tỉnh lúc mê,

Máu theo nước mắt, hồn lìa chiêm bao.”

Rõ-ràng khác hẳn với cái say đắm của Thúc-sinh, kẻ
thoạt đến với Kiều chỉ như một khách yêu hoa. Tình của Kim
Trọng là những rung cảm thật sự và tự-nhiên của con tim
trung-thực và trân-quý, của tâm-hồn trong sạch cao thượng.

Nhưng cũng không bệnh-hoạn bạc-nhược như chàng
Tú-Uyên trong Bích-Câu Kỳ-Ngộ, ngày đêm mơ tưởng
người đẹp trong tranh, tương-tư sầu ốm, trò chuyện với
người trong tranh, một thứ lãng mạn yếu-đuối không tưởng,
siêu-thực. Kim Trọng cũng rất “người” như những con người
thực đang sống xung quanh ta. Cái khéo của Nguyễn Du khi
cấu-trúc các nhân-vật, dựng nên vai kịch sống động là vậy.

c) Bàn về Từ-Hải, từ nguyên-tác, Từ-Hải được
Nguyễn-Du biến cải nhân-vật này thành “đường đường một
đấng anh-hào”. Ông đã tôn chàng làm anh-hùng, vì:

376