Page 87 - BUT THUAT NGUYEN DU TRNG DOAN TRUONG TAN THANH

2- xét vŠ m¥t væn-tØ cú-pháp

Bài thÖ là cä m¶t kho tØ-ng» phong-phú, m¶t cú-pháp thÀn-diŒu
ph° nhåc vào l©i thÖ cho thi-ÇiŒu th¿c uy‹n-chuy‹n nhÎp-nhàng.

2.1- LÀn ki‰m trong kho tØ-ng» dÒi-dào này:

a) Trܧc h‰t, ta phäi Ç¥c-biŒt chú-š ljn nh»ng ÇiŒp-t¿
tÜ®ng thanh g®i hình:
* Hai ti‰ng “lÀm-rÀm” Çã ghi låi ÇÜ®c cái gi†ng trÀm
trÀm, ÇŠu ÇŠu cûa l©i cÀu xin liên-l›, xuÃt-phát tØ cõi lòng chân-
thành v§i tÃt cä vÈ chæm-chú tÆp-trung tinh-thÀn vào l©i khÃn.
* Hai ti‰ng “tÀn-ngÀn” ti‰p theo låi càng tä rõ ÇÜ®c
vÈ dáng thÅn-th© mê-mÄn cûa kÈ Çang Ç‹ cho lòng trí phiêu-b°ng,
siêu-thoát lên chÓn cao xa.
* V§i nh»ng ÇiŒp-t¿ “thanh thanh, nho-nhÕ, sè sè”,
ngÜ©i ta låi dÍ hình-dung t§i vÈ dÎu-dàng xinh-x¡n trong cái tàn
phai suy giäm, dÍ nhÆn thÃy dáng bé-bÕng trang-nhã cûa cänh-trí
thiên-nhiên, dÍ cäm thÃy cái hèn m†n thÃp kém trܧc cái thÃp bé
cûa nÃm ÇÃt vÃt-vܪng lay-lÃt bên ÇÜ©ng.
* V§i nh»ng ÇiŒp-t¿ “nao-nao, dÀu-dÀu”, thì ch£ng
nh»ng ngÜ©i ta thÃy ngay cái trong suÓt êm-ÇŠm cûa con låch nhÕ
Çang trôi l©-l»ng, ch£ng nh»ng ngÜ©i ta nhÆn ra ngay cái vàng úa
xác-xÖ cûa nh»ng ng†n cÕ lÖ-thÖ û-rÛ cúi gøc trong n¡ng chiŠu,
mà hÖn n»a nh»ng ÇiŒp-t¿ Ãy còn khêu lên ÇÜ®c n‡i buÒn man-
mác nao-nao trong då, vë ra ÇÜ®c vÈ dáng û-ê phai tàn. NhÜ vÆy
vØa tÜ®ng ÇÜ®c thanh, tä ÇÜ®c hình s¡c, g®i ÇÜ®c tình, khÖi ÇÜ®c
cäm.

b) Ngoài ra, Ç‹ nh¡c cho chÎ em KiŠu bi‰t r¢ng phäi “s¡p-
sºa dang tay ra vŠ” vì tr©i s¡p tÓi, gi© kh¡c Çã mu¶n rÒi, NguyÍn-
Du không nói: m¥t tr©i s¡p l¥n, kim-ô gác núi, cÛng không tä n¡ng
chiŠu vàng úa; tä nhÜ vÆy thì thông-thÜ©ng quá, giän-dÎ quá.
NguyÍn-Du Çì tìm m¶t nét Ç¥c-s¡c hÖn mà vÅn th‹-hiŒn rõ-ràng
cänh-tÜ®ng.
86