Page 225 - Tiếng Việt Tuyệt Vời

Tiếng Việt Tuyệt-Vời Đỗ Quang-Vinh

Cũng là khôi-hài châm-biếm người con gái không chồng mà
chửa, nhưng lại chẳng nói sỗ-sàng rằng:
“Không chồng mà chửa mới ngoan,
Có chồng mà chửa, thế-gian sự thường.”

hoặc sống-sượng như:

“Phềnh phềnh lớn giữa lớn ra,
Mẹ ơi, con chẳng ở nhà được đâu!”

Ở đây, lại bóng gió xa-xôi, mượn cây chuối để ám-chỉ. Gạt ra
ngoài lối bỡn chữ làm tăng tính cách gợi hình của ngôn-từ,
câu ca-dao trên còn có giọng trào-lộng ý-nhị sâu-sắc.
(Những cây chuối non, trổ mầm mọc chi-chít xung-quanh
gốc chuối mẹ, thường gọi là "con chuối", hệt như đàn con
co-ro đứng nép sát bên mẹ) "Khoe"! Tại nàng khoe, chứ ai
biết nàng hãy còn trinh hay đã mất?

Rồi hạ tiếp luôn bằng câu hỏi: "Sao" có con? "Khoe" đi với
"Sao" làm nổi bật cái mâu-thuẫn nên phải thắc-mắc, phải
đặt vấn-đề. Nói cây chuối còn trinh là nói bóng-bảy.

Hỏi như trên là thắc-mắc dí-dỏm tự-nhiên. Cái cười này là
cái cười gật-gù sâu-sắc. Càng ngẫm càng thấy hay, càng
nghĩ càng thấy buồn cười.

III. Tiếng Việt duyên-dáng du-dương

Tiếng Việt duyên-dáng vì bóng-bảy, vì dí-dỏm. Ðấy là
cái đẹp thiên về văn-từ. Khi ta nói: cô này ăn nói có
duyên, không phải chỉ là muốn nói nàng ăn nói có ý-tứ, lời lẽ

224