Page 227 - Tiếng Việt Tuyệt Vời
P. 227
Tiếng Việt Tuyệt-Vời Đỗ Quang-Vinh
Lời đổi thay để phô-diễn ý, cho nên nhạc trong tiếng Việt
biến-điệu, không cứng nhắc theo khuôn-mẫu chế sẵn cho
lời, nhưng linh-động theo lời mà uyển-chuyển biến-thiên.
Trong đoạn nhạc dưới đây, người viết cố ý lựa các tiếng có
đủ các thanh bằng trắc theo đồ-biểu sẽ dẫn (chương 6, đoạn
II, mục 2: sự phối-trí thanh và âm), vừa để diễn-tả khuôn-
dáng nhạc của dấu, vừa để nhấn mạnh rằng nhạc tuy có sẵn
trong bản-thân ngôn-ngữ nhưng là một âm-nhạc sống động.
Câu 1 hình-dung một âm-giai cao với phù-bình-thanh
làm cơ-bản, rồi đi nghiêng lên qua các dấu ngã tới dấu sắc.
Câu 2 hình-dung một âm-giai thấp hơn với cơ-bản là
phù-bình-thanh và trầm-bình-thanh, khởi từ phù-bình-thanh
đi nghiêng xuống qua các dấu hỏi, nặng, huyền tức trầm-
bình-thanh.
Hai khuôn-dáng này đối-xứng nhau: các dấu ngã,
hỏi, (phù-thượng và trầm-thượng-thanh) đối-xứng nhau, các
dấu sắc, nặng (phù-khứ, nhập và trầm-khứ, nhập) đối-xứng
nhau, và phù trầm-bình-thanh đối-xứng nhau (không có dấu
và có dấu huyền).
226