Page 268 - Tiếng Việt Tuyệt Vời

Tiếng Việt Tuyệt-Vời Đỗ Quang-Vinh

Nhưng như vậy thì không ký-âm chính-xác lắm vì
thông-thường khi phát-âm giặt-dịa, dịa không cong lưỡi, nên
mới viết là giặt-gịa Nhất là theo cách ghép từ bằng một
tiếng đệm, tiếng đệm với chức-năng tạo âm-hưởng và nhịp
điệu, thường bắt đầu cùng một phụ-âm đầu từ với tiếng đơn
đứng trước, như: sẵn-sàng, sáng-sủa, giấm-gia giấm-giẳn,
vội-vã, vội-vàng, làm-lụng, tức-tưởi, dí-dỏm, hóm-hỉnh, hỏi-
han, muộn-màng, non-nớt, ngoan-ngoãn v.v...(sẽ đề-cập ở
mục dưới: II-1 phối-trí thanh và nhịp điệu). Xin mở dấu
ngoặc: gian-dối, không phải dối là tiếng đệm mà là kết-hợp
giữa hai tiếng gian-giảo và dối-trá, cũng như gia-giảm là kết-
hợp gia-tăng với giảm bớt.

Vậy tóm-tắt lại là:

gi phát-âm là giờ, với biệt-lệ: nếu mẫu-âm ghép
vào bắt đầu bằng I thì vì trùng với I của phụ-âm đầu
từ gi nên đơn giản bớt một I. Ví-dụ, cái gì = giờ-ì = g(i) ì
thành gì; giờ iếng = g(i) iếng = giếng

Thật là phức-tạp với những biệt-lệ nhiêu-khê. Ðể giản-tiện
chừng nào hay chừng ấy, có nên chăng thay gi bằng z phát-
âm là giờ để ghép với mọi mẫu-âm? Bảng trên sẽ đổi thành:

267