Page 358 - Tiếng Việt Tuyệt Vời

Tiếng Việt Tuyệt-Vời Đỗ Quang-Vinh

gọi là nữ chiến-sĩ, hay anh chiến-sĩ, chị chiến-sĩ là những
tiếng xưa nay đã quen dùng tự-nhiên? Khi nói rằng nhà đái,
thì quả thực, đưa vào văn-từ "chữ viết" công-khai, nó đã
mất đi vẻ thanh-tú của ngôn từ.

Có thể phân biệt những trường hợp sau:

2.1- Dùng Hán-tự khi tiếng Việt đã có đủ

Đôi khi du nhập Hán-tự là để cho câu văn gọn-gàng. Tuy
nhiên trong trường hợp ngữ Việt không thiếu, lại vẫn có thể
diễn tả đầy đủ và sáng sủa hơn, thì tại sao lại cứ nhất-định
phải dùng Hán-tự khiến cho câu văn thêm nặng nề tối
nghĩa? Chẳng hạn:

* hiển thị: là hiện ra rõ-ràng. Tại sao không nói
“sẽ hiện rõ trên màn hình” mà lại nói “sẽ hiển-thị trên màn
hình”? Quả là rắc rối cầu kỳ khó hiểu, văn chương không còn
bình dị để cho người bình dân ít học cũng có thể hiểu ngay
không cần suy nghĩ.
* ách tắc: “Sau phiên tòa phúc thẩm xử vụ “chống
người thi hành công vụ” xảy ra ở xã Phước Dinh, huyện
Thuận Nam, tỉnh Ninh Thuận, sáng 9-10, hàng trăm người
kéo ra khu vực trung tâm TP Phan Rang - Tháp Chàm phản
đối gây ách tắc giao thông nhiều giờ”
(http://nld.com.vn/thoi-su-trong-nuoc/gay-ach-tac-giao-thong-sau-phien-phuc-
tham-20141009215142483.htm).
Nói “ùn tắc” nghe còn có lý dễ hiểu vì ùn là dồn đọng lại
thành đống. Chứ nói “ách tắc” là tiếng kép Hán-tự, thì cầu
kỳ không sáng-sủa.
Chữ Hán “Ách” nghĩa là ngăn trở, “Tắc” cũng có
cùng nghĩa là ngăn trở. Nhưng hai chữ ghép lại, “ách tắc” là

357