Page 44 - eBukuProgram SEBAHTERAIPGKK2021

APLIKASI TEORI PENGKAEDAHAN MELAYU DALAM SYAIR PERAHU

1
Nur Aisyah Shahira Naimon (aisyahshhr@gmail.com)
2
Lina Afiqah Izzati Azaman (linaafiqahizzati@gmail.my)
3
Sara Beden(PhD) (sara.beden@ipgmktar.edu.my)
Institut Pendidikan Guru Kampus Tun Abdul Razak
Kota Samarahan, SARAWAK.

ABSTRAK

Sastera dicipta bertujuan untuk mendidik hati khalayak dengan nilai-nilai murni agar dapat
membentuk jiwa dan akhlak yang luhur. Rentetan itu, sastera juga dianggap sebagai medium
menjaga peradaban dan penghimpun ajaran yang membentuk adab dalam diri khalayak. Dalam
tradisi kesusasteraan Melayu, aspek nilai estetika sememangnya hadir yang diperlihat melalui
pengajaran daripada ciptaan yang berunsur keagamaan. Justeru, kajian ini bertujuan untuk
menganalisis mesej keagamaan dalam Syair Perahu karya Hamzah Fansuri dengan menggunakan
Teori Pengkaedahan Melayu oleh Hashim Awang (1989). Kajian ini menggunakan kaedah kualitatif
untuk menganalisis aspek tekstual dan kontekstual syair yang dikaji. Dapatan kajian memperlihatkan
bahawa terdapat penerapan lima daripada enam pendekatan yang terdapat dalam Pengkaedahan
Melayu iaitu pendekatan gunaan, pendekatan moral, pendekatan dakwah, pendekatan
kemasyarakatan dan pendekatan seni dalam Syair Perahu. Dapatan juga menunjukkan bahawa
pemikiran keagamaan terserlah melalui nilai dan pengajaran yang dikemukakan untuk
menyampaikan mesej keagamaan kepada khalayak agar mentaati Allah dan meninggalkan larangan
-Nya. Impaknya, teori Pengkaedahan Melayu ini mampu menzahirkan kekuatan penulis syair dalam
memaparkan unsur keislaman dalam Syair Perahu.

Kata kunci: Pengkaedahan Melayu, mesej keagamaan, pendekatan dakwah, pendekatan seni,
Syair Perahu