Page 163 - Sách năm 2022 - Fulltext - hieu final
P. 163
CASE LÂM SÀNG HIẾM GẶP: AKATHISIA VỚI CÁC TRIỆU CHỨNG KÍCH
THÍCH ĐƯỜNG SINH DỤC
3
1
2
Nguyễn Trung Nghĩa , Huỳnh Thanh Tân , Phạm Trần Thành Nghiệp
1 Đơn vị Tâm lý – Tâm thần – Khoa Nội Thần Kinh - Bệnh viện Hoàn Mỹ Sài Gòn
2 Bộ môn Tâm thần – Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch
3 Đại học Y Dược TP.HCM
TÓM TẮT
Akathisia là biểu hiện thường gặp nhất của hội chứng ngoại tháp. Bệnh nhân có các
biểu hiện bồn chồn, bứt rứt, không thể ở yên dễ gây nhầm lẫn với rối loạn lo âu hay các
triệu chứng hành vi vô tổ chức trong hội chứng loạn thần. Việc chẩn đoán nhầm là lo âu
hay loạn thần có thể dẫn đến điều trị sai hướng và làm nặng thêm các triệu chứng của bệnh
nhân. Trong các dạng của akathisia, dạng biểu hiện ở vùng sinh dục từng được ghi nhận
nhưng hiếm gặp. Báo cáo lâm sàng sau đây trình bày và phân tích về quá trình nhận diện,
diễn tiến và điều trị của một trường hợp từng thăm khám tại bệnh viện Hoàn Mỹ Sài Gòn,
với các triệu chứng akathisia khởi đầu và nổi trội ở vùng sinh dục.
Từ khóa: akathisia, bồn chồn, sinh dục, lo âu, loạn thần, điều trị
1. Giới thiệu
Akathisia là một hội chứng tâm thần vận động được đặc trưng bởi cảm giác không
yên từ bên trong hoặc cảm giác bồn chồn chủ quan kèm theo sự thôi thúc bắt buộc phải di
chuyển dẫn đến việc quan sát thấy các chuyển động lặp đi lặp lại, chẳng hạn như bắt chéo
chân, đung đưa hoặc liên tục di chuyển từ chân này sang chân khác [19],[24].
Thông thường, triệu chứng bồn chồn, không giữ yên được ở chi dưới được xem là một
biểu hiện thường gặp và đặc trưng của akathisia [1],[2],[30]; Tuy nhiên, một số trường hợp
xuất hiện hội chứng akathisia tại các cơ quan khác cũng được ghi nhận ví dụ như ở vùng
đầu cổ [10],[11], ngực [6], cánh tay [3],[25], môi miệng và sinh dục với cảm giác đau rát,
khó chịu không đặc hiệu [9], dạng biểu hiện về lời nói bao gồm nhại lời, rên rỉ, lầm bầm
âm thanh vô nghĩa lặp đi lặp lại [13],[17].
Biểu hiện lâm sàng của akathisia có thể gây nhầm lẫn ở những bệnh nhân mô tả các
khó chịu mơ hồ, không cụ thể hoặc biểu hiện khu trú ở các vị trí ít gặp hơn là ở chi dưới;
163
