Page 69 - Het staatsrecht van het Mangkoenagarase Rijk
P. 69
het Mangkoenagarase Huis zelf zou moeten verschijnen.
Dat deze Zelfbestuurder voor strafbare feiten voor de rechter
gebracht kan worden, spruit voort uit het feit, dat hij zowel naar
buiten (in zijn verhouding tot de Ned. Ind. Regering) als naar
binnen (in zijn verhouding tot het landschap) geen souverein is.
De souvereine Vorst behoeft immers geen inmenging van een
buitenstaander in zijn zaken te dulden en is aan geen buiten
staander verantwoording verschuldigd. Dat deze twee eigenschap
pen van de souvereine Vorst bij de Mangkoenagaranse Zelf
bestuurder niet te vinden zijn, kunnen we aan diens acte van
verband zien, waarin deze verklaart de opperheerschappij van de
Nederlandse Regering te erkennen en Haar bevelen stipt te zul
len opvolgen. Hij is m. a. w. voor zijn daden aan de Regering ver
antwoording verschuldigd. Ook naar binnen is de Mangkoenaga
ranse Zelfbestuurder geen souverein, want hij is verplicht alle hem
door de Regering verstrekte aanwijzingen te volgen.
Voor welke rechter zou de Mangkoenagaranse Zelfbestuurder
nu gedagvaard kunnen worden ?
Hierop kan Stbl. 1903 no. 8jo. 7 geen antwoord geven. Het
Hoofd van het Mangkoenagarase Huis kan toch niet over zich
zelf oordelen, noch de feitelijke voorzittter van de Pradata Mang-
koenagaran (Regent Fatih). De beste oplossing lijkt ons dan ook
de Mangkoenagaranse Zelfbestuurder altijd voor de Gouverne-
mentsrechter te laten verschijnen, onverschillig of het een over
treding van de toepasselijk verklaarde Gouvernementsvoorschrif
ten dan wel van een andere regeling geldt. ')•
Bij het geval, dat de Mangkoenegaranse Zelfbestuurder voor
een civiele rechtsvordering gedagvaard of tot straf vervolgd
moet worden, moet daartoe eerst verlof worden gevraagd aan de
Gouverneur-Generaal (Stbl. 1867 no. 10). Deze zal zich dan
houden aan het beginsel, dat van Gouvernementswege geen ver
volging tegen Zelfbestuurders wegens misdrijven in hun land
schap gepleegd, ingesteld kan worden, of het moet dan zijn als
leenheer tegenover zijn leenman, m.a.w. hem slechts administratief
treffen. ).
2
') Anders Mr. Mieremet: De hedendaagsche inheemsche rechtspraak en
haar regeling in Ned. Itidië (1919), pag. 69, die aanneemt, dat de zelf
bestuurder steeds justiciabel is voor de inheemsche rechters.
2 ) Verg. Bijblad 7106 II en Politiek Beleid II B. pag. 137. Ook Indisch
Tijdschrift van het Recht, deel 123 pag. 33 en deel 147 pag. 412.
63
