Page 250 - บทความทางวิชาการหลักสูตร ผู้พิพากษาหัวหน้าศาล รุ่นที่ 21

๒๓๗

้
คดีแรก โจทก์ฟองว่าจ าเลยผิดสัญญาจะซื้อขายที่ดินย่านพระราม ๓ ราคา
๓๐๐,๐๐๐,๐๐๐ บาท ขอบังคับให้จ าเลยโอนที่ดินและรับเงินไป โจทก์ยื่นค าร้องขอคุ้มครองชั่วคราวโดย
้
เหตุฉุกเฉินอางว่าจ าเลยจะท าการโอนที่ดินให้แก่บุคคลภายนอกช่วงบ่ายวันนี้ ขอให้อายัดที่ดินไว้ก่อน
ิ
โจทก์ยื่นค าร้องขอคุ้มครองชั่วคราว เวลา ๑๑.๐๐ นาฬิกา ก่อนไต่สวนค าร้อง ผู้พพากษาเจ้าของส านวน
ิ
ปรึกษาผู้บริหารแล้ว เห็นควรให้มีค าสั่งให้อายัดที่ดินไว้ก่อน ศาลจึงเรียกคู่ความเข้าห้องพจารณาเวลา
๑๓.๓๐ น. ไต่สวนพยาน ๒ ปาก พิมพ์ค าเบิกความ รายงานกระบวนพิจารณา ค าสั่งอายัดที่ดิน หมายอายัด

เสร็จ เวลา ๑๖.๐๐ นาฬิกา ปรากฏจ าเลยโอนที่ดินให้บุคคลอนไปแล้ว ตั้งแต่เวลา ๑๕.๐๐ นาฬิกา ทนาย
ื่
โจทก์พยายามโทรศัพท์แจ้งส านักงานที่ดินตั้งแต่ช่วงบ่ายแล้วว่าศาลคุ้มครองชั่วคราวให้ แต่เจ้าพนักงาน

ั
ที่ดินไม่ฟง อ้างว่ายังไม่มีหมายอายัดของศาลมาถึง ด้วยความเคารพผู้เขียนเห็นว่า เมื่อกรณีเวลากระชั้นชิด
ิ
เช่นนี้ ผู้พพากษาควรแก้ไขปัญหาเฉพาะหน้าโดยรวบรัด สอบข้อเท็จจริงให้รวดเร็วในสาระส าคัญแทนการ
ไต่สวนเต็มรูปแบบไปก่อนแล้วมีค าสั่ง และออกหมายอายัดให้ทัน ก่อนที่จะมการจดทะเบียนโอนกรรมสิทธิ์
ี
ที่ดิน เพอให้ค าสั่งคุ้มครองชั่วคราวมีผลบังคับ สามารถอานวยความยุติธรรมให้แก่คู่ความได้อย่างแท้จริง

ื่
มากกว่ายึดติดกับการไต่สวนอย่างเต็มรูปแบบ ท าให้เกิดความล่าช้า ไม่บรรลุผลของการใช้กฎหมาย ไม่อาจ
คุ้มครองความเสียหายให้แก่โจทก์ได้ คดีนี้ในที่สุด โจทก์ต้องร้องสอดให้เรียกบุคคลภายนอกผู้รับโอน
ุ
กรรมสิทธิ์ที่ดินเข้ามาเป็นจ าเลยร่วม ศาลชั้นต้นพพากษาให้เพกถอนการโอนที่ดิน ศาลอทธรณ์และ
ิ
ิ
ศาลฎีกาพพากษายืน แต่ไม่ทราบว่าท้ายที่สุดแล้ว โจทก์สามารถบังคับคดีได้หรือไม่ อย่างไรก็ดีข้อเท็จจริง
ิ
ลักษณะนี้มีข้อพจารณาตามมาตรา ๒๕๘ วรรคสาม ที่บัญญัติว่า ค าสั่งอนุญาตของศาลตามาตรา ๒๕๔(๓)
ิ
ที่เกี่ยวกับทรัพย์สินที่พพาทหรือทรัพย์สินของจ าเลยให้มีผลบังคับได้ทันที ถึงแม้นายทะเบียน พนักงาน
ิ
เจ้าหน้าที่จะยังมิได้รับแจ้งค าสั่งศาลก็ตาม เว้นแต่ศาลจะเห็นสมควรให้มีผลบังคับเมื่อบุคคลดังกล่าวได้รับ
ี
แจ้งค าสั่งแล้ว ดังนี้ หากมีกรณีเช่นนี้เกิดขึ้นอก อาจต้องพจารณาเทียบเวลาที่ศาลมีค าสั่งคุ้มครองชั่วคราว
ิ
ิ
ในห้องพจารณากับเวลาที่เจ้าพนักงานที่ดินจดทะเบียนโอนกรรมสิทธิ์ที่ส านักงานที่ดินว่าเหตุการณ์ใด
เกิดขึ้นก่อนกันซึ่งจะมีผลทางกฎหมายแตกต่างกัน อย่างไรก็ดีในทางปฏิบัติ ศาลมักจะออกหมายโดยระบุ
ข้อความให้พนักงานเจ้าหน้าที่ระงับการจดทะเบียนนับแต่วันที่ได้รับหมาย เท่ากับว่าเป็นกรณีที่ศาล

ิ
เห็นสมควรไม่ให้มีผลทันที แต่ให้มีผลบังคับเมื่อพนักงานเจ้าหน้าที่ได้รับหมาย ตามค าพพากษาศาลฎีกา
ที่ ๑๒๗๓๒/๒๕๕๗ ทั้งนี้ ส าหรับคดีข้างต้นหากจ าเลยจดทะเบียนโอนกรรมสิทธิ์ขายที่ดินให้แก่

บุคคลภายนอกไปแล้วได้เงินมาจ านวนหนึ่ง โจทก์จะขอคุ้มครองชั่วคราวให้อายัดเงินจ านวนนี้ โดยโจทก์ขอ

แก้ไขฟองนอกจากขอบังคับให้จ าเลยจดทะเบียนโอนกรรมสิทธิ์ที่ดิน เป็นขอให้จ าเลยช าระเงินค่าเสียหาย
้
ิ
ด้วยเช่นนี้ ผู้เขียนเห็นว่าตามพฤติการณ์ทั้งหมดเป็นกรณีมีเหตุจ าเป็นตามที่ศาลพเคราะห์เห็นเป็นการ
ยุติธรรมและสมควร ศาลน่าจะมีค าสั่งคุ้มครองชั่วคราวในจ านวนเงินที่เหมาะสมให้ได้ ตามประมวล
กฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่งมาตรามาตรา ๒๕๕ (๑) (ข)

คดีที่สอง โจทก์ยื่นฟองจ าเลยเพอเรียกทรัพย์คืน อางว่าให้จ าเลยมีชื่อถือกรรมสิทธิ์
้
ื่
้
และครอบครองทรัพย์แทนเท่านั้น ทรัพย์สินมีห้องชุด รถยนต์ บัญชีเงินฝาก มูลค่ารวมประมาณ