Page 280 - บทความทางวิชาการหลักสูตร ผู้พิพากษาหัวหน้าศาล รุ่นที่ 21

๒๖๗

ิ
ิ
ข้อพพาททางอาญา หมายความว่า การไกล่เกลี่ยข้อพพาททางอาญาในชั้นสอบสวน โดยพนักงาน
ื่
สอบสวนจัดให้คู่กรณีในคดีอาญามีโอกาสเจรจาตกลงหรือเยียวยาความเสียหายเพอระงับคดีอาญา ตาม
บทบัญญัติในมาตรา ๔๑ ก าหนดประเภทความผิดที่สามารถไกล่เกลี่ยได้ ดังนี้

(๑) คดีความผิดอันยอมความได้
(๒) คดีความผิดหลุโทษตามมาตรา ๓๙๐ มาตรา ๓๙๑ มาตรา ๓๙๒ มาตรา ๓๙๓ มาตรา

๓๙๔ มาตรา ๓๙๕ และมาตรา ๓๙๗ แห่งประมวลกฎหมายอาญา และความผิด ลหุโทษ
อื่นที่ไม่กระทบส่วนรวมตามที่ก าหนดในพระราชกฤษฎีกา จากบทบัญญัติดังกล่าวกฎหมาย

ให้อ านาจพนักงานสอบสวนมีอ านาจในการไกล่เกลี่ยประเภทคดีต่าง ๆ มากกว่า

(๓) ความผิดที่มีอตราโทษจ าคุกอย่างสูงไม่เกินสามปีตามบัญชีท้ายพระราชบัญญัตินี้ ซึ่งตาม
ั
บัญชีท้ายดังกล่าวประกอบด้วย ความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา (๑) ความผิด

ฐานเข้าร่วมในการชุลมุนต่อสู้และมีผู้ถึงแก่ความตายจาการชุลมุนต่อสู้นั้น ตามมาตรา ๒๙๔ วรรคหนึ่ง

(๒) ความผิดฐานท าร้ายร่างกาย ตามมาตรา ๒๙๕ (๓) ความผิดฐานท าร้ายร่างกายโดยมีเหตุฉกรรจ์
ั
ตามมาตรา ๒๙๖ (๔) ความผิดฐานเข้าร่วมในการชุนมุนต่อสู้และมีผู้ได้รับอนตรายสาหัสจาการต่อสู้นั้น
ื่
ตามมาตรา ๒๙๙ วรรคหนึ่ง (๕) ความผิดฐานประมาทเป็นเหตุให้ผู้อนได้รับอนตรายสาหัส ตามมาตรา
ั
๓๐๐ และ (๖) ความผิดฐานลักทรัพย์ ตามมาตรา ๓๓๔ จากบทบัญญัติดังกล่าว มีข้อสังเกตได้ว่า
พระราชบัญญัตินี้ให้อ านาจของพนักงานสอบสวน มีอ านาจในการจัดการไกล่เกลี่ยข้อพิพาททางอาญาใน

ื่
ประเภทความผิดต่าง ๆ มากกว่าประเภทของความผิดที่ให้หน่วยงานอนในการไกล่เกลี่ยในหมวด ๒
ิ
ดังกล่าว เมื่อผู้ท าการไกล่เกลี่ยจัดให้มีการไกล่เกลี่ยและคู่กรณีท าข้อตกลงระงับข้อพพาททางอาญาแล้ว
้
๕๐
ให้ถือว่าสิทธิน าคดีอาญามาฟองย่อมระงับเฉพาะคู่กรณีซึ่งท าข้อตกลง แต่การไกล่เกลี่ยข้อพพาทตาม
ิ
บทบัญญัติดังกล่าวจะต้องอยู่บนพื้นฐานของความยินยอมของคู่กรณีทั้งสองฝ่าย ส่วนการไกล่เกลี่ยโดย
๕๑
พนักงานสอบสวน นั้น ทางพนักงานสอบสวนจะต้องแจ้งสิทธิในการไกล่เกลี่ยให้คู่กรณีทราบโดยเร็วใน
โอกาสแรกว่า มีสิทธิยื่นค าร้องขอไกล่เกลี่ยข้อพพาททางอาญา แต่พนักงานสอบสวนยังคงมีอานาจ
๕๒
ิ

ิ
พจารณามีความเห็นเสนอ หากพนักงานสอบสวนผู้มีอานาจออกค าสั่งเห็นว่าพฤติการณ์ของการกระท า

ิ
ความผิดไม่ร้ายแรงและไม่ส่งผลกระทบรุนแรงต่อสังคมโดยรวมให้พจารณามีค าสั่งให้ไกล่เกลี่ยข้อพพาท
ิ
ทางอาญา โดยผู้ไกล่เกลี่ยที่ได้รับการแต่งตั้งจะท าหน้าที่ไกล่เกลี่ยและเมื่อตกลงกนได้ ให้มีการจัดท า
ั
๕๓
ี
บันทึก หากมการปฏิบัติตามข้อตกลงแล้วให้แจ้งพนักงานสอบสวนทราบเพอจัดท าบันทึกการปฏิบัติตาม
ื่
ื่
ิ
ั
ื่
ข้อตกลงส่งไปให้พนักงานอยการพร้อมส านวนการสอบสวนและเอกสารอนเพอพจารณาสั่งยุติคดี

๕๐ พระราชบัญญัติการไกล่เกลี่ยข้อพิพาท พ.ศ.๒๕๖๒, มาตรา ๓๕,๖๓
๓๒ เรื่องเดียวกัน, มาตรา ๕๔
๕๒ เรื่องเดียวกัน, มาตรา ๔๓
๕๓ เรื่องเดียวกัน, มาตรา ๔๔