Page 648 - บทความทางวิชาการหลักสูตร ผู้พิพากษาหัวหน้าศาล รุ่นที่ 21
P. 648
636
ื้
ั
ในข้อส าคัญ อนเป็น ๖ หลักเกณฑ์พนฐานเรื่องเกินค าขอ ซึ่งถูกน ามาบัญญัติไว้ในพระราชบัญญัติ
ิ
ิ
วิธีพจารณาคดีผู้บริโภคฯ ส่วนที่ ๓ ค าพพากษาและค าสั่งชี้ขาดตัดสินคดี ตั้งแต่มาตรา ๓๙ ถึงมาตรา ๔๔
โดยอยู่บนหลักการเรื่องความไม่เคร่งครัด หากความปรากฏแก่ศาลว่า จ านวนค่าเสียหายที่โจทก์เรียกร้อง
้
ไม่ถูกต้อง หรือวิธีการบังคับตามค าขอของโจทก์ไม่เพยงพอที่จะเยียวยาความเสียหายตามฟอง
ี
ศาลมีอานาจยกขึ้นวินิจฉัยให้ถูกต้องหรือก าหนดวิธีการบังคับให้เหมาะสมได้ และนอกจากค าพพากษา
ิ
ื่
หรือค าสั่งให้ลงโทษจ าเลยชดใช้ค่าสินไหมทดแทนเพอความเสียหายที่แท้จริงที่เกิดขึ้นจากการบริโภคสินค้า
ิ่
ิ
หรือบริการแล้ว ศาลยังมีอานาจพพากษาเพมเติมในเรื่องส าคัญอก ๒ ประการ ได้แก่ ประการแรก
ี
ิ
ศาลมีอานาจพพากษาให้ผู้ประกอบธุรกิจเปลี่ยนสินค้าใหม่ให้แก่ผู้บริโภคแทนการแก้ไขซ่อมแซมสินค้า
ที่ช ารุดบกพร่องได้ และประการที่สอง หากการกระท าความผิดเกิดจากการที่ผู้ประกอบธุรกิจกระท า
โดยเจตนาเอาเปรียบผู้บริโภคโดยไม่เป็นธรรม หรือจงใจให้ผู้บริโภคได้รับความเสียหาย หรือประมาท
เลินเล่ออย่างร้ายแรงไม่น าพาต่อความเสียหายที่จะเกิดขึ้นแก่ผู้บริโภค หรือการกระท าอนเป็นการฝ่าฝืน
ั
ต่อความรับผิดชอบในฐานะผู้มีอาชีพหรือธุรกิจ อนย่อมเป็นที่ไว้วางใจของประชาชน ศาลอาจสั่งให้
ั
๓๖
ผู้ประกอบธุรกิจจ่ายค่าเสียหายเพื่อการลงโทษเพิ่มขึ้นจากจ านวนค่าเสียหายที่แท้จริงที่ศาลก าหนดก็ได้
โดยตามพระราชบัญญัติวิธีพจารณาคดีผู้บริโภคฯ นั้น ได้มีการก าหนดมาตรการเยียวยา
ิ
ความเสียหายในเรื่องความช ารุดบกพร่องไว้ดังนี้
๑. การเปลี่ยนสินค้า (Replace) ได้ก าหนดให้ศาลมีอานาจในการสั่งให้ผู้ประกอบธุรกิจ
เปลี่ยนสินค้าใหม่ให้แก่ผู้บริโภคแทนการแก้ไขซ่อมแซมสินค้าที่ช ารุดบกพร่องนั้นได้ ทั้งนี้ โดยค านึงถึง
ลักษณะของสินค้าที่อาจเปลี่ยนแปลงทดแทนกันได้
๓๗
๒. การชดใช้ค่าสินไหมทดแทน (Compensation) ได้ก าหนดให้ศาลมีอานาจสั่งให้
ิ่
ผู้ประกอบธุรกิจจ่ายค่าเสียหายเพอการลงโทษเพมขึ้นจากจ านวนค่าเสียหายที่แท้จริงที่ศาลก าหนดได้
ื่
ตามสมควร ในกรณีที่ผู้ประกอบธุรกิจกระท าโดยเจตนาเอาเปรียบผู้บริโภคโดยไม่เป็นธรรมหรือจงใจ
ให้ผู้บริโภคได้รับความเสียหายหรือประมาทเลินเล่ออย่างร้ายแรง
๓๘
ั
๓. การคืนค่าสินค้า (Refund) ได้ก าหนดว่า หากสินค้านั้นเป็นอนตรายต่อชีวิต ร่างกาย
สุขภาพ หรืออนามัยของผู้บริโภคโดยส่วนรวม ซึ่งสินค้านั้นได้จ าหน่ายไปแล้ว ให้สามารถเรียกสินค้านั้นคืน
ื่
จากผู้บริโภคเพอท าการแก้ไขหรือเปลี่ยนแปลงให้ใหม่ภายในเวลาที่ก าหนดโดยค่าใช้จ่ายของผู้ประกอบ
ธุรกิจเอง แต่หากไม่สามารถแก้ไขได้ ศาลสามารถสั่งให้ใช้ราคาตามที่เห็นสมควร โดยค านึงถึงลักษณะ
๓๙
และสภาพของสินค้าขณะรับคืน รวมทั้งความสุจริตของผู้ประกอบธุรกิจประกอบด้วย
๓๖ อรุณ ชัยกุล, (๒๕๖๑), ปัญหาเกี่ยวกับการพิจารณาคดีผู้บริโภค : ศึกษาเฉพาะกรณีผู้ประกอบธุรกิจฟ้อง
ผู้บริโภคและการอุทธรณ์ ฎีกา, (การอบรมหลักสูตร “ผู้พิพากษาหัวหน้าศาล” รุ่นที่ ๑๗ วิทยาลัยข้าราชการตุลาการศาล
ยุติธรรม สถาบันพัฒนาข้าราชการฝ่ายตุลาการศาลยุติธรรม ส านักงานศาลยุติธรรม), น. ๒๓.
๓๗ พระราชบัญญัติวิธีพิจารณาคดีผู้บริโภค พ.ศ. ๒๕๕๑ มาตรา ๔๑ วรรคหนึ่ง
๓๘ พระราชบัญญัติวิธีพิจารณาคดีผู้บริโภค พ.ศ. ๒๕๕๑ มาตรา ๔๒
๓๙ พระราชบัญญัติวิธีพิจารณาคดีผู้บริโภค พ.ศ. ๒๕๕๑ มาตรา ๔๓ (๑)
