Page 895 - บทความทางวิชาการหลักสูตร ผู้พิพากษาหัวหน้าศาล รุ่นที่ 21

๘๘๓

ผู้ต้องหา หรือถูกขังไว้ในฐานะจ าเลย ตามปกติแล้วก็จะต้องถูกควบคุมหรือกักขังไว้ตลอดเวลาที่มีการ
สอบสวนไต่สวนมูลฟ้องหรือพิจารณา แต่กฎหมายเปิดโอกาสให้บุคคลนั้นๆ ได้รับการปล่อยตัวไปชั่วคราวได้

๑๒
คือ การประกันตัวนี้เอง

ั่
“การปล่อยชวคราว” เป็นมาตรการอย่างหนึ่งในคดีอาญา โดยเป็นมาตรการผ่อนคลายการขยาย
เสรีภาพในร่างกาย หรือเสรีภาพในการเคลื่อนไหวเปลี่ยนทิศทางของผู้ต้องหาหรือจ าเลย.

การปล่อยชั่วคราว มาจากหลักกฎหมายที่สันนิษฐานว่าจ าเลยเป็นผู้บริสุทธิ์ อยู่จนกว่าศาลจะมี

ค าพพากษาแสดงว่าเป็นผู้กระท าความผิด ในระหว่างที่ยังไม่มีค าพพากษา ดังกล่าวผู้ต้องหาหรือจ าเลยม ี
ิ
ิ
ิ
สิทธิได้เป็นอสระไม่ต้องถูกควบคุม หรือกักขัง โดยให้ปล่อย ชั่วคราวในระหว่างการพจารณาได้ ซึ่งจ าเลย
ิ
ต้องปฏิบัติตามค าสั่งศาลเพื่อเป็นประกันว่าจ าเลย จะมาปรากฏตัวต่อศาลตามค าสั่ง
๑๓
การปล่อยชั่วคราว คือ การผ่อนคลายการควบคุมและขัง โดยยอมให้ผู้ต้องหาหรือจ าเลย ได้รับ
ิ
อสรภาพชั่วคราว เนื่องจากหลักที่ว่าบุคคลจะยังไม่ถือว่าเป็นผู้กระท าความผิด จนกว่าศาลจะพพากษาถึง
ิ
๑๔
ที่สุดว่าเป็นเช่นนั้นจริงๆ

ค าว่า “ประกัน” ตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. ๒๕๕๔ ให้ความหมายไว้ว่า ก.
รับรองว่าจะรับผิดในความเสียหายที่เกิดขึ้น , รับรองว่าจะมีหรือไม่มีเหตุการณ์นั้น ๆ น. หลักทรัพย์ที่ให้ไว้

เป็นเครื่องรับรอง ๑๕

โดยสรุปความหมายของการปล่อยชั่วคราวก็คือ การประกันตัวผู้ต้องหาหรือจ าเลยในคดีอาญาไป
ในระหว่างถูกด าเนินคดี เป็นการให้ผู้ต้องหาหรือจ าเลยไม่ต้องถูกควบคุม หรือขังโดยให้ได้รับอิสรภาพไปชั่ว

ั
ระยะเวลาหนึ่ง อนเป็นมาตรการผ่อนคลายการจ ากัดเสรีภาพในการเคลื่อนไหวเปลี่ยนที่ทางของผู้ต้องหา
ิ
หรือจ าเลยที่ถูกจับหรือถูกควบคุมระหว่างการพจารณา ไม่ว่าจะในชั้นเจ้าพนักงานหรือในชั้นศาล สามารถ
ท าได้ตั้งแต่เริ่มถูกควบคุมตัวตลอดไปจนกว่าคดีจะถึงที่สุด ซึ่งอาจเป็นการปล่อยชั่วคราวไปโดยไม่มีประกัน
หรือมีประกัน หรือมีประกันและหลักประกัน โดยค าสั่งของพนักงานอัยการหรือศาล แล้วแต่กรณี ตามหลัก

ิ
กฎหมายที่ให้สันนิษฐานไว้ก่อนว่าผู้ต้องหาหรือจ าเลยยังเป็นผู้บริสุทธิ์อยู่จนกว่าจะพสูจน์ได้ว่ามีความผิด
ตามกฎหมาย

๑๒ สัญญา ธรรมศักดิ์. (2530), ค าอธิบายประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา ภาค 1-7 มาตรา 1-267
(ปรับปรุงแก้ไขเพิ่มเติมโดยประภาศ อวยชัย), หน้า 109-110.
๑๓ เกียรติขจร วัจนสวัสดิ์ และคณะ. (2529, มกราคม), รายงานการวิจัย เรื่อง สิทธิมนุษยชนและกระบวนการ
ยุติธรรมทางอาญาในประเทศไทย. หน้า 253. .
๑๔ คนึง ฦาไชย. (2541). กฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา .เล่ม 1. พิมพ์ครั้งที่ 5. แก้ไขเพิ่มเติมโดย ณรงค์ ใจ
หาญ กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, หน้า 260.)
๑๕ พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. ๒๕๕๔