Page 909 - บทความทางวิชาการหลักสูตร ผู้พิพากษาหัวหน้าศาล รุ่นที่ 21
P. 909
การใช้ดุลพินิจเยียวยาผู้เสียหายของศาลในคดีขับรถโดยประมาท
เป็นเหตุให้ผู้อื่นเสียหายต่อชีวิตหรือร่างกาย
The Court’s discretion to remedy the victim in the case of
reckless driving causing injury to other’s life or body
ั
อภิชาติ องศุภศิริกุล*
ผู้พิพากษาหัวหน้าคณะชั้นต้นศาลแขวงราชบุรี
Apichart Ungsupasirikul
Vice Presiding Judge of the Ratchaburi Kwaeng Court
บทคัดย่อ
บทความนี้ มุ่งศึกษาถึงปัญหาการใช้ดุลพินิจเยียวยาผู้เสียหายของศาลในคดีขับรถโดยประมาทเป็น
ื่
่
เหตุให้ผู้อนเสียหายต่อชีวิตหรือร่างกาย โดยศึกษาแนวคิดทฤษฎีที่เกี่ยวข้องทั้งความรับผิดทางแพง การ
ควบคุมอาชญากรรม ความชอบด้วยกระบวนการทางกฎหมาย ทฤษฎีการลงโทษ และการใช้ดุลพนิจของ
ิ
ศาลในการลงโทษ รวมไปถึงกระบวนการด าเนินคดีอาญาและการเยียวยาผู้เสียหายตามที่กฎหมายบัญญัติ
เพื่อเสนอแนะแนวทางแก้ไข
จากการศึกษาพบว่า แนวคิดและวัตถุประสงค์ในการลงโทษจ าเลยในคดีอาญาและคดีแพ่งแตกต่าง
่
กัน การลงโทษจ าเลยในคดีอาญานั้นมุ่งคุ้มครองสังคมแต่ในทางแพงมุ่งเยียวยาผู้เสียหายเป็นหลัก ในคดี
ขับรถโดยประมาทเป็นเหตุให้ผู้อนเสียหายต่อชีวิตหรือร่างกายเป็นคดีแพงที่เกี่ยวเนื่องคดีกับอาญา แม้ว่า
่
ื่
ผู้เสียหายจะมีสิทธิเรียกร้องค่าสินไหมทดแทนได้ทั้งตามกฎหมายประกันภัย กฎหมายละเมิด และกฎหมาย
ี
วิธีพจารณาความอาญา แต่ผู้เสียหายก็ยังประสบปัญหาในการได้รับการเยียวยาที่เพยงพอและทันท่วงที
ิ
ในขณะที่การกระท าความผิดมักเกิดขึ้นจากความประมาทมิใช่โดยเจตนา ศาลต้องใช้ดุลพนิจในการ
ิ
ั
ิ
พจารณาคดีเพออานวยความยุติธรรมให้ทั้งผู้เสียหายและผู้กระท าความผิดภายใต้กรอบอนจ ากัดของ
ื่
กฎหมาย เช่น การไม่สามารถเรียกให้บุคคลที่ต้องร่วมรับผิดกับจ าเลยในทางแพ่งเข้ามาในคดีได้ การก าหนด
หลักผู้เสียหายต้องเป็นผู้เสียหายโดยนิตินัย การบังคับให้ผู้กระท าความผิดชดใช้ค่าสินไหมทดแทน
ผู้เขียนจึงเสนอแนะแนวทางในการเยียวยาผู้เสียหายและคุ้มครองสังคม ด้วยการน าระบบ
ประกันภัยความรับผิดต่อบุคคลภายนอก (Liability Insurance) มาใช้บังคับกับจ าเลยที่มีประวัติขับรถโดย
ประมาท และแก้ไขประมวลกฎหมายวิธีพจารณาความอาญา มาตรา ๔๔/๑ ให้ศาลมีอานาจเรียกบุคคลที่
ิ
ต้องร่วมรับผิดกับจ าเลยในทางแพ่งเข้ามาในคดีได้ และไม่น าหลักการเป็นผู้เสียหายโดยนิตินัยมาใช้พิจารณา
ในการเรียกร้องค่าสินไหมทดแทนในทางแพ่ง
__________________
*น.บ. (มหาวิทยาลัยรามค าแหง) , น.บ.ท. (ส านักอบรมศึกษากฎหมายแห่งเนติบัณฑิตยสภา)