Page 911 - บทความทางวิชาการหลักสูตร ผู้พิพากษาหัวหน้าศาล รุ่นที่ 21

๘๙๙

บทน า

ั
ในปี พ.ศ.๒๕๖๓ ประเทศไทยมีสถิติตัวเลขผู้เสียชีวิตจากอบัติเหตุบนท้องถนนสูงเป็นอนดับที่ ๑
ุ
๑
ของภูมิภาคเอเชีย และอยู่ในอันดับที่ ๗ ของโลก ถนนของประเทศไทยถูกจัดว่าเป็นถนนที่อันตรายที่สุดใน
เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ และเป็นหนึ่งในถนนที่เลวร้ายที่สุดในโลกตามรายงานขององค์การอนามัยโลก

ุ
(World Health Organization: WHO) ในแต่ละปีมีผู้เสียชีวิตจากอบัติทางถนนโดยเฉลี่ยประมาณ
๒๐,๐๐๐ คน หรือประมาณ ๕๖ คนต่อวัน ณ วันที่ ๗ กรกฎาคม ๒๕๖๔ มีผู้เสียชีวิตจากอบัติเหตุบนท้อง
ุ
๒
ถนนแล้วจ านวน ๗,๖๕๘ คน และบาดเจ็บอีกกว่า ๔๙๒,๕๘๒ คน แยกประเภทเป็นรถจักรยานยนต์ร้อยละ

๓
๘๐ และรถยนต์ร้อยละ ๒๐
ุ
มีรายงานการวิจัยชี้ว่า อบัติเหตุบนท้องถนนเกิดขึ้นได้จาก ๓ สาเหตุ ได้แก่ ๑) ความผิดพลาดของ
มนุษย์ ๒) ความบกพร่องของยานพาหนะ และ ๓) สภาพถนน จากการศึกษากลุ่มตัวอย่าง ๘๓๓ กรณี

พบว่า สาเหตุหลักของการเกิดอบัติเหตุบนท้องถนนนั้นเกี่ยวข้องกับปัจจัยทางถนน เช่น อปกรณ์ความ
ุ
ุ
ปลอดภัยทางถนน ความลาดชันของถนน สัญญาณเตือน และป้ายจราจร ในขณะเดียวกัน พื้นผิวที่ไม่ดีและ
๔
สภาพอากาศเลวร้ายเป็นปัจจัยแวดล้อมที่ท าให้อุบัติเหตุบนท้องถนนแย่ลงไปอีก
สอดคล้องกับตัวเลขสถิติคดีที่ขึ้นสู่การพจารณาสูงสุด ๑ ใน ๕ ของศาลชั้นต้นทั่วราชอาณาจักร ปี
ิ
๕
พ.ศ.๒๕๖๓ ได้แก่ ข้อหากระท าผิด พระราชบัญญัติจราจรทางบก พ.ศ.๒๕๒๒ จ านวน ๑๒๓,๙๒๑ คดี
ุ
และคดีที่เกิดขึ้นโดยส่วนใหญ่ไม่ได้เกิดขึ้นโดยจงใจหรือเจตนาแต่เกิดขึ้นเพราะอบัติเหตุจากปัจจัยของถนน
และความประมาทของผู้ขับขี่ ก่อให้เกิดความเสียหายแก่ชีวิต ร่างกาย และทรัพย์สิน ทั้งของผู้ขับขี่เอง

ผู้โดยสาร ผู้ใช้รถใช้ถนนคนอน น าไปสู่การด าเนินคดีทางอาญาต่อผู้กระท าผิดและการเรียกร้องค่าสินไหม
ื่
ทดแทนในทางแพ่งของผู้เสียหาย

ปัญหาส าคัญประการหนึ่งของคดีขับรถโดยประมาทเป็นเหตุให้ผู้อื่นเสียชีวิตหรือบาดเจ็บคือการที่

ผู้เสียหายไม่ได้รับการเยียวยาอย่างเพยงพอ เนื่องจากผู้ขับขี่ไม่ยอมชดใช้ ไม่มีความสามารถในการชดใช้
ี
หรือชดใช้ล่าช้า ก่อให้เกิดปัญหาในการใช้ดุลพนิจตัดสินคดีของศาลที่ต้องรักษาสมดุลระหว่างการลงโทษ
ิ
ผู้กระท าความผิดกับการเยียวยาผู้เสียหาย แม้ว่าประเด็นเรื่องการเยียวยาผู้เสียหายจะเป็นเรื่องที่ผู้เสียหาย

๑ World Health Organization, Death on the roads (Thailand), Online [Available] URL

https://extranet.who.int/roadsafety/death-on-the-roads/#country_or_area/THA.
๒ Jitlakha Sukruay, Road accident biggest health crisis, ๑๑ November ๒๐๒๐. Online [Available]
URL https://tdri.or.th/en/๒๐๒๐/๑๑/road-accidents-biggest-health-crisis/.
๓ ศูนย์ข้อมูลอุบัติเหตุเพื่อเสริมสร้างวัฒนธรรมความปลอดภัยทางถนน. สถิติข้อมูลผู้เสียชีวิต สะสม ประเทศไทย

ปี ๒๕๖๔. Online [Available] URL https://www.thairsc.com/.
๔ เรื่องเดิม.
๕ ส านักแผนและงบประมาณ ส านักงานศาลยุติธรรม, ผลการด าเนินงานด้านคดีของศาลทั่วราชอาณาจักร

ประจ าปี พ.ศ.๒๕๖๓, Online [Available] URL https://oppb.coj.go.th/th/content/category/detail/id/๘/cid/
๒๐๘๗/iid/๒๓๖๒๙๕.