Page 957 - บทความทางวิชาการหลักสูตร ผู้พิพากษาหัวหน้าศาล รุ่นที่ 21

๙๔๕

จ าเลยถึงแก่กรรมหรืออยู่ในสภาพที่ไม่อาจด าเนินการเองได้ การยื่นค าร้องนั้นก็สามารถท าได้โดยคู่สมรส
ผู้สืบสายโลหิต หรือญาติพี่น้อง

ส าหรับกระบวนการพิจารณาคาร้องขอรื้อฟื้นคดีอาญาขึ้นพิจารณาใหม่คาร้องขอให้พิจารณาใหม่

ิ
ิ
ื้
ของประเทศญี่ปุ่น ค าร้องขอให้ยื่นต่อศาลที่มีค าพพากษาเดิม โดยการร้องขอรื้อฟนคดีอาญาขึ้นพจารณา
ิ
ื้

ใหม่ศาลเดิมที่พพากษาให้จ าเลยต้องรับโทษย่อมเป็นศาลที่มีอานาจในการพจารณาคดีที่ขอให้รื้อฟน
ิ
ในกรณีที่ค าร้องขอมีเหตุผลพอสมควรศาลก็จะมีค าสั่งให้เปิดการพิจารณาใหม่

๖
ประเทศเยอรมนี
การรื้อฟื้นคดีอาญาขึ้นพิจารณาใหม่ (Das Wiederaufnahme eines Verfahrens) ของประเทศ
ิ
เยอรมนี ถูกบัญญัติขึ้นเพอความถูกต้องและความยุติธรรมในการพจารณาคดีอาญา รวมถึงความสงบ
ื่
เรียบร้อยของสังคม ดังนั้นการละเมิดต่อความเด็ดขาดของกฎหมายจึงขัดแย้งกับบทบัญญัติเกี่ยวกับความ
ศักดิ์สิทธิ์ของค าพพากษา บทบัญญัติในมาตรา 359 เป็นต้นไป จึงก าหนดกรณีของการละเมิดต่อสภาพ
ิ
ื้
ิ
เด็ดขาดของกฎหมายไว้อย่างชัดเจน อนเป็นบทบัญญัติเกี่ยวกับการรื้อฟนคดีอาญาขึ้นพจารณาใหม่
ั
อย่างไรก็ตาม ขอบเขตการใช้บทบัญญัติดังกล่าวนี้ถูกจ ากัดไว้อย่างเคร่งครัด เพอไม่ให้หลักความศักดิ์สิทธิ์
ื่
ิ
ื้
ของค าพพากษาถูกกระทบกระเทือนจนเกินไป กฎหมายของประเทศเยอรมนีเกี่ยวกับการรื้อฟนคดีอาญา
ื้
ขึ้นพจารณาใหม่นั้น อนุญาตให้รื้อฟนคดีได้ทั้งในทางที่เป็นคุณกับจ าเลย และในทางที่เป็นโทษกับจ าเลย
ิ
ึ
ดังนั้นในคดีที่จะขอรื้อฟื้นจึงต้องเป็นคดีที่มีค าพิพากษาถงที่สุดแล้ว แต่จะเป็นค าพิพากษาที่ให้ลงโทษจ าเลย
หรือไม่ก็ได้ หากเป็นค าพพากษาที่ให้ลงโทษจ าเลยและคดีนั้นมีการรื้อฟนคดีขึ้น กรณีดังกล่าวอาจจะเป็น
ื้
ิ
การรื้อฟื้นคดีขึ้นพิจารณาใหม่ในทางที่เป็นคุณกับจ าเลย แต่ถ้าคดีเดิมนั้นจ าเลยถูกตัดสินให้พ้นจากความผิด
และต่อมามีการรื้อฟื้นคดีขึ้น ย่อมอาจจะเป็นการรื้อฟื้นคดีขึ้นพิจารณาใหม่ในทางที่เป็นโทษกับจ าเลย
การรื้อฟนคดีอาญาขึ้นพจารณาใหม่ของประเทศเยอรมนีนั้น สามารถยื่นได้หากเป็นกรณีที่มี
ื้
ิ
้
ค าพิพากษาเสร็จเด็ดขาดในความผิดที่ฟองแล้ว โดยกฎหมายก าหนดให้ท าเป็นค าคัดค้าน
การขอให้มีการรื้อฟื้นคดีอาญาขึ้นพิจารณาใหม่ในทางที่เป็นคุณกับจ าเลย ถูกบัญญัติอยู่ในประมวล
กฎหมายวิธีพิจารณาความอาญาของประเทศเยอรมนี มาตรา 359 ว่าการรื้อฟื้นคดีอาญาขึ้นพิจารณาใหม่
ภายหลังมีค าพิพากษาถึงที่สุดในทางทเป็นคุณแก่จ าเลย ให้กระท าได้ในกรณีดังต่อไปนี้
ี่
ิ
(๑) ถ้าเอกสารที่ใช้น าสืบว่าบุคคลนั้นมีความผิดในระหว่างการพจารณานั้น เป็นเอกสารปลอม
หรือดัดแปลงท าขึ้น ทั้งนี้ การพิจารณาว่าเอกสารใดเป็นเอกสารปลอมยังรวมถึงการบันทึกข้อความโดยการ
ใช้วิธีทางเทคนิคอนด้วย แต่การเขียนข้อความโกหก ไม่ถือว่าเป็นการปลอมเอกสาร นอกจากนี้ เอกสาร
ื่
ปลอมดังกล่าวนั้น จะต้องถูกน าเข้าสู่ส านวน และถูกน ามาวินิจฉัยเพอพสูจน์ถึงข้อความในเอกสารนั้นด้วย
ิ
ื่
ทั้งนี้ การน าเอกสารเข้าสู่ส านวน ไม่จ าต้องเป็นการกระท าความผิดอาญา แม้น าเข้าสู่ส านวนเพราะส าคัญ
ผิดก็ถือว่าเข้ากรณีนี้แล้ว
(๒) ถ้าพยานบุคคลหรือพยานผู้เชี่ยวชาญเบิกความ หรือให้ความเห็นเป็นโทษแก่จ าเลย ได้ฝ่าฝืน
ต่อหน้าที่ โดยผิดค าสาบาน หรือเจตนาเบิกความเท็จซึ่งต้องเป็นความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา

เยอรมนีด้วย ทั้งนี้ ไม่ว่าการเบิกความเท็จนั้นจะกระท าลงในชั้นพจารณาคดีหรือในชั้นอน หากถ้อยค า
ิ
ื่
ดังกล่าวถูกน าเข้าสู่ชั้นพิจารณาคดี และถูกน ามาใช้ในการวินิจฉัยและตัดสินว่าผู้ต้องรับโทษมีความผิด
ิ
(๓) ถ้าผู้พพากษาหรือผู้พพากษาสมทบ ซึ่งมีส่วนร่วมในการท าค าพพากษา มีความผิดเนื่องจาก
ิ
ิ
ทุจริตต่อหน้าที่เกี่ยวกับคดีนั้น และถ้าการทุจริตนั้นมิได้มีเหตุมาจากบุคคลที่ถูกตัดสินว่ากระท าความผิด

๖ เรื่องเดียวกัน, หน้า ๗๙ – ๘๖.