Page 201 - นิตยสารดุลพาห เล่มที่ ๑-๒๕๖๑-กฎหมายฯ

´ØžÒË

หรือสามัญสํานึกจะตอบได แตระบบที่ ๒ ของเราก็ขี้เกียจเกินกวาจะลุกขึ้นมาทํางาน เมื่อนั้น

ระบบที่ ๑ ผูแสนขยันและสรางสรรคจึงไดใชวิธีปรับแปลงคําถามใหงายขึ้นเพื่อที่สามัญสํานึก
๘
จะตอบได และก็ใชคําตอบของสามัญสํานึกนั้นไปเปนคําตอบของคําถามยากๆ นั้นแทน

อคติและการคิดลัดมีหลายประเภท แตอยางนอยชนิดที่โดดเดนและนาจะสง
ผลกระทบตอการทํางานของนักกฎหมายตามที่หนังสือ Thinking, fast and slow และ
Nudge อธิบายไว ไดแก

๙
(๑) ปรากฏการณความคิดผูกติด (anchoring effect)

ไมนาเชื่อก็ตองเชื่อวา เมื่อเราไมทราบมูลคาหรือจํานวนที่แนนอนของสิ่งใดและ
เราตองทําการประมาณเอานั้น ตัวเลขที่เราประมาณการสามารถผันแปรไปไดตามตัวเลข
ของสิ่งอื่นที่เรา (ถูกทําให) นึกถึงกอนหนา แมวาตัวเลขสองชุดดังกลาวจะไมเกี่ยวของกัน

แมแตนอย

หนังสือ Thinking, fast and slow กลาวถึงการทดลองของศาสตราจารย

คาฮนะมันและทเวอรสกีที่ใหผูเขารวมการทดลองหมุนวงลอซึ่งเคลื่อนไปตามตัวเลขตั้งแต ๐

ถึง ๑๐๐ และใหจดจําตัวเลขที่วงลอหยุดหมุน (ในการทดลองนี้วงลอจะหยุดหมุนแคที่เลข
๑๐ หรือ ๖๕) แลวจึงใหผูรวมการทดลองเดาวามีประเทศจากทวีปแอฟริกาที่เปนสมาชิก
องคการสหประชาชาติคิดเปนรอยละเทาไร ผลปรากฏวาคาเฉลี่ยคําตอบของผูรวมการทดลอง

ที่เห็นวงลอหยุดหมุนที่เลข ๑๐ ตอบวารอยละ ๒๕ สวนรายที่เห็นวงลอหยุดหมุนที่เลข ๖๕

คําตอบเฉลี่ยคือรอยละ ๔๕ สวนในหนังสือเรื่อง Nudge ผูอานถูกขอใหทดลองกับตัวเองดู
โดยการเอาหมายเลขโทรศัพทสามตัวสุดทายมาบวกดวยสองรอย แลวตอบคําถามวาอัตติลา

ø. μÑÇÍ‹ҧ¢Í§¡ÒÃá»Å§¤íÒ¶ÒÁÂÒ¡æ ãËŒ§‹Ò¢Öé¹ àª‹¹ àÃÒÍÒ¨¹Ö¡¶Ö§Ç‹ÒàÃҪͺËÁÕá¾¹´ŒÒÁÒ¡à¾Õ§ã´à¾×èÍËÒ
¤íÒμͺNjÒáÅŒÇàÃÒ¤ÇèкÃÔ¨Ò¤à¾×èͪ‹Ç»‡Í§¡Ñ¹¡ÒÃÊÙ޾ѹ¸Ø¢Í§ËÁÕá¾¹´ŒÒÁÒ¡à·‹Òã´ á·¹·Õè¨ÐμŒÍ§ãªŒàÇÅÒ
¤ÃØ‹¹¤Ô´ËÒ¤íÒμͺNjÒμŒÍ§ãªŒà§Ô¹ºÃԨҤ෋Òã´¨Ö§¨ÐÊÒÁÒöª‹ÇÂËÁÕá¾¹´ŒÒä´Œ¨ÃÔ§â´Â·ÕèäÁ‹¡ÃзºÀÒÃзҧ
¡ÒÃà§Ô¹¢Í§àÃÒ ÏÅÏ «Ö觹‹Ò¨Ð໚¹¡ÒäԴËÒ¤íÒμͺ·Õèμç¡ÑºÇÑμ¶Ø»ÃÐʧ¤ã¹¡Òê‹ÇÂËÁÕá¾¹´ŒÒäÁ‹ãËŒ
ÊÙ޾ѹ¸ØÁÒ¡¡Ç‹Ò ໚¹μŒ¹ â´Â㹡Ãкǹ¡ÒùÕé ¹Í¡¨Ò¡¡ÒÃá»Å§¤íÒ¶ÒÁãËŒ§‹Ò¢Öé¹áÅŒÇ àÃÒÂѧá»Å§ÃдѺ
¤ÇÒÁªÍº¢Í§àÃÒãËŒÍÍ¡ÁÒ໚¹Ë¹‹ÇÂà§Ô¹ÍÕ¡´ŒÇ «Ö觡ÒÃá»Å§ÃдѺ¤ÇÒÁªÍºËÃ×ÍÍÒÃÁ³¢Í§àÃÒãËŒÍÍ¡ÁÒ
໚¹¨íҹǹμÒÁ˹‹ÇÂÇÑ´Í×è¹àª‹¹Ë¹‹ÇÂà§Ô¹¹Ñé¹ àÃÕÂ¡Ç‹Ò intensity matching áÅÐÃкº·Õè ñ ¢Í§ÊÁͧàÃÒ

ªíèҪͧ㹡ÒùÕéÍ‹ҧÂÔè§.

ù. Í‹Ò¹ÃÒÂÅÐàÍÕ´à¡ÕèÂǡѺ»ÃÒ¡¯¡Òó¹Õéà¾ÔèÁàμÔÁ䴌㹠¸Ò¹Õ ªÑÂÇѲ¹. “àÁ×èÍÁ¹Øɏ¹Ñ觺ÑÅÅѧ¡ÈÒÅ :
àÈÃÉ°ÈÒÊμϾÄμÔ¡ÃÃÁÇ‹Ò´ŒÇ¡ÒþԾҡÉÒ¤´Õ.” ´ØžÒË öô, àÅ‹Á·Õè ñ, òõöð. ˹ŒÒ ôö – ôø.

๑๙๐ เลมที่ ๑ ปที่ ๖๕