Page 76 - นิตยสารดุลพาห เล่มที่ ๒-๒๕๖๑-กฎหมาย
P. 76
ดุลพาห
ในระยะเริ่มต้นรัฐต้องให้การสนับสนุนแก่กระบวนการอนุญาโตตุลาการโดยเฉพาะ
เงินที่ใช้อุดหนุนเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพของสำานักงานบริหารคดีประเทศสิงคโปร์ให้ประสบ
ความสำาเร็จในการใช้กระบวนการอนุญาโตตุลาการหาเงินเข้าประเทศ เพราะรัฐบาลมีนโยบาย
ที่แน่วแน่มาตั้งแต่ ค.ศ. 1985 ด้วยการกำาหนดในแผนเศรษฐกิจฉบับพิเศษเพื่อแก้ไขความ
ตกตำ่าทางเศรษฐกิจของประเทศอันเนื่องมาจากภาวะราคานำ้ามันในตลาดโลกเพิ่มสูงขึ้นมาก
ในช่วงเวลาก่อนหน้าสิงคโปร์ยืนยันจะปรับปรุงการให้บริการทางกฎหมาย ท่าทีของรัฐบาล
สิงคโปร์นี้ทำาให้มีการปรับปรุงกฎหมายและข้อบังคับเกี่ยวกับการอนุญาโตตุลาการและ
เสริมสร้างคุณภาพของสำานักงานบริหารคดีอย่างจริงจังและต่อเนื่องจนสิงคโปร์สามารถ
แข่งขันกับฮ่องกงหรือแม้กระทั่งอังกฤษในเรื่องการให้บริการอนุญาโตตุลาการ ๒
หากรัฐบาลไทยตระหนักถึงความสำาคัญของกระบวนการอนุญาโตตุลาการก็น่าจะ
ให้การสนับสนุนทำานองที่รัฐบาลสิงคโปร์เคยทำาและยังทำาอยู่ ในอดีตรัฐบาลไทยมักจะมีท่าที
ที่ไม่เป็นมิตรกับกระบวนการทางอนุญาโตตุลาการ เพราะรัฐบาลไทยแพ้คดีในกระบวนการ
อนุญาโตตุลาการบ่อย แต่สาเหตุที่แท้จริงของการพ่ายแพ้คดีไม่ได้อยู่ที่ตัวกระบวนการ
อนุญาโตตุลาการ แต่มีสาเหตุอื่นสามประการด้วยกัน ประการแรก การร่างสัญญาสัมปทาน
ต่างๆ ฝั่งภาคเอกชนใช้นักกฎหมายเก่งๆ ทั่วโลกในการยกร่างสัญญาและเจรจาต่อรอง
ในขณะที่รัฐบาลไทยไม่มีหน่วยงานเฉพาะที่ทำาเรื่องนี้ แม้ว่าสำานักงานอัยการสูงสุดจะคุ้นเคย
กับงานเรื่องนี้แต่โดยผลของระบบราชการที่ต้องมีการสับเปลี่ยนเลื่อนตำาแหน่งบางครั้งคน
ที่เข้ามาดูแลอาจจะยังไม่เชี่ยวชาญเพียงพอ และในเรื่องสำาคัญๆ ควรใช้ทนายความไม่ว่า
จะเป็นคนไทยหรือคนต่างชาติเข้าช่วย แต่เรื่องนี้รัฐบาลควรต้องจัดระบบงานกันใหม่
ประการที่สอง คือ การแต่งตั้งอนุญาโตตุลาการคนที่สามซึ่งมักจะเป็นผู้ชี้ขาด เพราะการตัดสิน
คดีในกระบวนการอนุญาโตตุลาการใช้เสียงข้างมากเป็นหลัก อนุญาโตตุลาการแต่ละฝ่ายคง
พยายามเข้าข้างฝ่ายที่ตั้งตนแม้ว่าในอุดมการณ์อนุญาโตตุลาการทุกคนจะต้องวางตัวเป็นกลาง
ถ้าความสำาคัญอยู่ที่การคัดเลือกอนุญาโตตุลาการคนที่สาม รัฐบาลไทยควรพิถีพิถันให้มากใน
การเลือกอนุญาโตตุลาการคนที่สามให้สมตามภาษิตที่ว่า “Arbitration is as good as arbitrator”
ในขณะเดียวกันอนุญาโตตุลาการฝ่ายรัฐบาลก็ต้องเป็นคนที่มีความสามารถในการชี้แจง
ปัญหา และโน้มน้าวจิตใจของอนุญาโตตุลาการคนกลาง การตั้งอัยการเป็นอนุญาโตตุลาการ
๒. N.Rawding และ E.Snodgrass “Global View” ใน Arbitration World, Thomson Reuters, 2015,
หน้า ๑ - ๒๖.
พฤษภาคม - สิงหาคม ๒๕๖๑ 65
