Page 144 - Thesis PhD Anger by Chaichana

๑๒๕

๖) การแสดงความโกรธทางกาย วาจา และใจ

จากการศึกษาในคัมภีร์พระพุทธศาสนาเถรวาท แสดงลักษณะของความโกรธ ไว้ดังนี้

(๑) การแสดงความโกรธทางกาย ในคัมภีร์พระพุทธศาสนาเถรวาท พบว่าลักษณะ

ของความโกรธกาย ดังนี้

- ความโกรธมีลักษณะไม่อดทน ถึงจะน้อยก็จะมากได้และต่อไปก็จะเพิ่มพูนยิ่งขึ้น

เป็นความขัดข้องใจ มีความคับแค้นใจเป็นอันมาก คนถูกโทสะครอบงำมีวาจาหยาบคาย ต่อไปก็ประ

หมัดตบตีกัน ใช้ท่อนไม้ประหารกัน ที่สุดก็จะใช้ศัสตราประหัตประหารกัน

- ความโกรธมีลักษณะของการผูกเวร คือ เมื่อพวกท่านขอโทษอยู่ หากบุคคลใดไม่

ยอมยกโทษให้ ย่อมมีความโกรธอยู่ภายใน มีความแค้นเคืองหนักบุคคลนั้น ชื่อว่าย่อมผูกเวร เราไม่
ชอบใจเวรนั้นจึงยกโทษให้แก่ท่านทั้งหลาย

- ความโกรธมีลักษณะของการการกระทางกายคือ การเบียดเบียนตนเอง เบียดเบียน
ผู้อื่น และเบียดเบียนทั้ง ๒ ฝ่าย

- ความโกรธมีลักษณะของการประพฤติหุนหันผลันแล่น ด้วยอาการขัดเคือง ขุ่น

เคืองและความพลุ่งพล่าน

- ความโกรธมีลักษณะของความไม่อ่อนน้อมให้ปรากฏ ไม่ประพฤติชอบ ไม่

หวาดกลัวต่อผลกรรม ไม่ยอมรับความผิด และประพฤตินอกลู่นอกทาง

(๒) การแสดงความโกรธทางวาจา ในคัมภีร์พระพุทธศาสนาเถรวาท พบว่า

ลักษณะของความโกรธทางวาจา ดังนี้

- บุคคลผู้มีความโกรธเกิดขึ้นแล้วจะแสดงอาการทางวาจาออกมาคือ เป็นผู้พูดคำ

หยาบ พูดแต่คำหยาบคาย กล้าแข็ง เผ็ดร้อน หยาบคายแก่ผู้อื่น พูดกระทบกระทั่งผู้อื่น

- บุคคลผู้มีความโกรธเกิดขึ้นแล้วจะแสดงอาการทางวาจาออกมาคือ เป็นผู้เพาะ

ื่
วาจาชั่ว พูดเรื่องไม่จริง พูดเท็จ พูดคำหยาบ พูดแต่คำหยาบคาย กล้าแข็ง เผ็ดร้อน หยาบคายแก่ผู้อน
พูดกระทบกระทั่งผู้อื่น ประพฤติทุจริตทางวาจา

(๓) การแสดงความโกรธทางใจ จากการศึกษาในคัมภีร์พระพุทธศาสนาเถรวาท

พบว่าลักษณะของความโกรธทางใจ ดังนี้

- บุคคลผู้มีโทสะ ถูกโทสะครอบงำ มีจิตถูกโทสะกลุ้มรุม ย่อมคิดเพื่อเบียดเบียน

ตนเอง บ้าง เพื่อเบียดเบียนผู้อื่นบ้าง เพื่อเบียดเบียนทั้ง ๒ ฝ่ายบ้าง เสวยทุกขโทมนัสทางใจบ้าง