Page 252 - Liver Diseases in Children

242 โรคตับในเด็ก

pthaigastro.org
แนวทำงกำรตรวจวินิจฉัย หลังจากนั้นค่อย ๆ ลดทุก 5-7 วันโดยเฉพาะในช่วง
ู้
ื
แนวทางตรวจวินิจฉัยเน้องอกตับในเด็กนั้นมี เดือนแรก ๆ จนเท่ากับในผใหญ่ คือ น้อยกว่า 10 นาโนกรัม/
ี
วัตถุประสงค์หลัก คือ ประเมินลักษณะ ขอบเขต และ มล. ท่อายุประมาณ 1 ปี (ตารางที่ 13.3) ในกรณีที่พบว่า
การกระจายของก้อนเนื้องอก เพ่อให้ได้การวินิจฉัย มีค่าสูงกว่าปกติตามอายุควรสงสัย hepatoblastoma,
ื
ี
�
ที่แม่นยาและนาไปสู่การวางแผนการรักษาที่เหมาะ HCC หรือโรคเมแทบอลิกที่มีความเส่ยงในการ
�
สม โดยพิจารณาเลือกการตรวจให้สอดคล้องกับ เกิด HCC ได้แก่ tyrosinemia type 1 และ
ึ
สาเหตุของเนื้องอกซ่งมีความแตกต่างกันในแต่ละ ataxia telangiectasia นอกจากนี้ยังอาจพบได้ใน
ช่วงอายุดังแสดงในตารางที่ 13.1 infantile hemangioendothelioma, mesenchymal
hamartoma โดยผู้ป่วยส่วนใหญ่ประมาณร้อยละ 90
กำรตรวจทำงห้องปฏิบัติกำร 2,4 ของ hepatoblastoma และร้อยละ 60-70 ของ

1. การตรวจนับเม็ดเลือดและการแข็งตัวของเลือด HCC จะตรวจพบระดับ AFP ที่สูงผิดปกติ แต่ถ้า
ประมาณร้อยละ 50 ของผู้ป่วย hepatoblastoma ตรวจ เป็น hepatoblastoma ชนิด undifferentiated small

พบภาวะเลือดจางแบบ normocytic, normochromic cell และ HCC ชนิด fibrolamellar อาจตรวจพบค่า
anemia และร้อยละ 30 พบมีเกล็ดเลือดสูง ซึ่งอาจ AFP น้อยกว่า 100 นาโนกรัม/มล. ค่า AFP ใช้ใน
ิ
เป็นผลมาจากการเพ่มข้นของ thrombopoietin แต่ การประเมินและติดตามการรักษาได้ คือ ถาหลังการ
6
ึ
้
มักไม่พบใน HCC อาจพบการแข็งตัวของเลือดที่ผิด รักษาหรือการผ่าตัดแล้วยังมีค่าสูงกว่า 100 นาโนกรัม/
ปกติได้ โดยเฉพาะในกลุ่มของ vascular malformation มล. แสดงว่าตอบสนองต่อการรักษาไม่ดี มีเนื้องอก
หรือ kaposiform hemangioendothelioma ที่ตัดออกไม่หมด หรือการเป็นโรคกลับ (relapse)
(Kasabach-Meritt phenomenon) ที่จะพบเป็น ส่วนการตรวจอื่น ๆ เช่น transcobalamin I100 ซ่งเป็น
ึ
consumptive coagulopathy vitamin B12-binding protein มีประโยชน์ในการ

2. การตรวจการท�างานของตับ โดยทั่วไปมัก ติดตามการรักษาใน HCC ชนิด fibrolamellar
อยู่ในเกณฑ์ปกติหรือเพิ่มสูงขึ้นเพียงเล็กน้อย โดย 1,14

พบค่าการท�างานของตับผิดปกติได้ใน HCC บ่อยกว่า กำรตรวจทำงรังสีวิทยำ
ื
ี
ั
่
เนืองอกตับชนิดอื่น ๆ ซงอาจสัมพันธ์กบโรคเดิมท ี ่ การตรวจทางรังสีวิทยาในเด็กท่สงสัยเน้องอก
ึ
้
ิ
ั
พบร่วมด้วย เช่น ไวรัสตับอักเสบ ภาวะตับแข็ง หรือ ตับมักเร่มด้วยการตรวจอัลตราซาวนด์ หลังจากน้น
ิ
้
อาจมีภาวะเหลืองจากท่อน�าดีถูกกดเบียดจากก้อน จึงตรวจเพ่มเติมด้วยเอ็มอาร์ไอ (MRI scan)
เนื้องอก เอกซเรย์คอมพิวเตอร์ (CT scan) อาจพิจารณาใช้
ื
3. ระดับ α-fetoprotein (AFP) ในเลือดจัดเป็น ในกรณีทไม่สามารถตรวจด้วยเอ็มอาร์ไอได้ เพ่อ
่
ี
ี
สารส่อมะเร็ง (tumor marker) ท่มีประโยชน์มาก ช่วยใน ประเมินลักษณะและการกระจายของก้อนเนื้องอก
การวินิจฉัยและใช้ติดตามการรักษา ในทารกแรกเกิด หลอดเลือดที่ไปเลี้ยงก้อนเนื้องอก ช่วยแยกชนิดว่า
ื
ื
ค่าปกติของ AFP อาจสูงถึง 100,000 นาโนกรัม/มล. เป็นเน้องอกร้ายหรือเน้องอกไม่ร้าย หากลักษณะเข้าได้