Page 53 - Münip Dergisi 2.Sayı

İlk sorumuz şu: Bu metni öncelikle Bakanlık üst yöneti- Şu cümlelere bakarak kelimenin anlamını keşfetmeye
mi okumuş ve anlamış olabilir mi? çalışalım:
“ ‘Türk Dili ve Edebiyatına Giriş’kazanımlarına yö-
Çünkü hayli zahmet ve hatta eziyet gerektiren bir iş bu!
nelik çalışmalar sadece aynı isimli ünitede; haber ve
Öncelikle bu metni yazanların jargonunu kavramanız reklam metinlerine ilişkin kazanımlar ise bu metin-
gerekiyor. “Ne diyor?” değil, “ne demek istiyor?” soru- lerin bulunduğu 10. sınıfta yapılır. Bunun dışındaki
sunu sormak lâzım. Metinde cümle düşüklükleri hayli, ifa- bütün kazanımlar bütün sınıflar için geçerlidir.”
de bozuklukları gani, mantık problemleri mebzul!
“Bu nedenle, okuma kazanımlarındaki bazı kaza-
Şu cümleyi birlikte okuyalım: nımlar, ifade olarak aynı olsa da metnin türüne göre
“Türk dilinin inceliklerini keşfetmelerinin yanı sıra farklılık arz etmektedir. Bu sebepten kazanımlar,
dinleme, okuma, yazma ve konuşma stratejilerini metin türüne göre ele alınmalıdır.”
doğru ve uygun şekilde kullanarak etkili iletişimci-
ler olmaları.” “Aynı kazanım ile bütün metin türlerinde eylem
yapmak mümkün olmadığından ayrıca karışıklığa
Çocuklardan okuma, yazma, konuşma “stratejisi” oluş- sebebiyet vereceğinden dolayı kazanımlar, ilgili
turmalarını beklemek! Beyler, bu kelimeye karşılık yön- metin türünün hepsinde geçerli olacak şekilde ayrı
tem, usul veya esas kelimesini koyun, anlamın yerine ayrı yazılmıştır. Bu nedenle, okuma kazanımların-
oturduğunu fark edeceksiniz! daki bazı kazanımlar, ifade olarak aynı olsa da met-
nin türüne göre farklılık arz etmektedir. Bu farklılık,
Metinde bazı kelimeler öyle çok tekrarlanıyor ki, an-
cak edatlar, bağlaçlar bu kadar sık kullanılabilir. Mesela açıklamalarda belirtilmiştir.”
“kazanım” 59 sayfada bıkmadan usanmadan tekrar tek- Bunun “Türkçesi” nedir arkadaşlar? Müfredat konusu
rar kullanılan bir kelime. (Burada en çok tekrarlanma- açıklık ister, lütfen bizimle açık konuşun!
sı gereken “edebiyat” kelimesinin 56 sayfada geçtiğini
hatırlatalım). Sanki bu kelimeyi çıkarsak, metin sıfıra Cümleler mahiyetine göre “iktisab olunan, sahip olu-
müncer olacak! Bu kelimeye ilk defa TDK sözlüğünün nan, kazanılan, edinilen, elde edilen, sağlanan” kelimele-
1983 baskısında rastlanıyor. Biz bu sözlüğün son baskı- ri ile kurulursa hem bu kadar sık tekrar önlenir, hem de
sındaki açıklamayı aktaralım (2011): “1. Kazanmak işi. anlam farkları açıklığa kavuşturulur. Ayrıca “kazanım”ın
2. Bir iş yerinde çalışanlara sağlanan hukuksal, sosyal ve zaman zaman “birikim” ve “başarı” kelimeleri karşılığı
malî her türlü hak, avantaj.” olarak kullanıldığını da söyleyebiliriz.

2022/2 51