Page 452 - Maket 17-11_merged
P. 452
BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN
một nghịch lý và mở cửa mang lại sự khởi sắc cho nền kinh tế thì nó lại làm cho vị thế
của các nhà khoa học trong nước giảm xuống tương đối. Một bộ phận không nhỏ đội ngũ
các nhà KHCN buộc phải làm thêm nghề khác hoặc đổi hẳn nghề; iv) Luồng đầu tư nước
ngoài đang có xu hướng chững lại sẽ hạn chế khuôn khổ chuyển giao công nghệ, các chủ
đầu tư nước ngoài dường như chẳng hề sốt sắng du nhập các công nghệ tiên tiến vào VN,
thay vào đó, họ chú ý nhiều đến các công nghệ thế hệ cũ cho phép thu lại lợi nhuận tức
thì từ lao động rẻ, môi trường đầu tư dễ dãi và miền đất đầu tư mới mẻ.
5.1.4 Nhiều vấn đề bất cập trong sở hữu trí tuệ
Vấn đề bảo hộ sở hữu trí tuệ cho các công trình nghiên cứu của các nhà khoa học
còn hạn chế dẫn đến hạn chế động lực nghiên cứu, phát triển KHCN và đổi mới sáng
tạo của các nhà khoa học. Việc xây dựng và thực thi các chính sách bảo hộ sở hữu trí
tuệ cũng còn nhiều bất cập, chưa phát huy đựơc vai trò thúc đẩy phát triển thị trường
KH&CN, nên hạn chế các nguồn đầu tư xã hội cho KH&CN. Đồng thời, việc chậm triển
khai chuyển đổi cơ chế hoạt động của các tổ chức KH&CN công lập trong ngành nông
nghiệp sang cơ chế tự chủ tự chịu trách nhiệm cũng có những tác động tiêu cực nhất định
trong việc “chảy máu chất xám” ở các tổ chức KH&CN nông nghiệp. Chúng ta chưa có
cơ chế để thu hút chuyên gia giỏi là người Việt Nam ở nước ngoài hoặc người nước ngoài
vào làm công tác R&D tại các tổ chức KH&CN của Việt Nam.
5.1.5 Quy mô sản xuất nhỏ lẻ đòi hỏi tính đa dạng cao quả KHCN
Quy mô sản xuất nhỏ lẽ dẫn đến khó khăn trong việc ứng dụng máy móc thiết bị
cơ giới hoá, áp dụng KHCN đồng bộ trong sản xuất, chế biến và tiêu thụ sản phẩm. Sản
xuất nông nghiệp của Việt Nam vẫn chủ yếu dựa vào kinh tế nông hộ: Hiện nay Việt
Nam có hơn 10 triệu hộ sản xuất nông nghiệp, ruộng đất manh mún trong nông nghiệp
đang là lực cản cho quá trình đầu tư ứng dụng KH&CN trong phát triển nông nghiệp.
Ngày nay khi sản suất nông nghiệp hàng hóa ngày càng phát triển, đòi hỏi phải có năng
suất cao, chất lượng tốt, sản lượng nhiều thì mô hình kinh tế hộ với ruộng đất manh mún,
thiếu liên kết trong tổ chức sản xuất kinh doanh đã trở thành lực cản cho việc đầu tư ứng
dụng tiến bộ KH&CN. Ruộng đất ít nên nông dân không quan tâm đầu tư áp dụng tiến
bộ KH&CN, ruộng đất manh mún nêu hiệu quả áp dụng các tiến bộ KH&CN cũng thấp,
nhất là trong lĩnh vực trồng trọt.
Trình độ công nghệ nhìn chung còn thấp, chưa tạo sức mạnh lan tỏa và thúc đẩy
nhanh quá trình thay đổi tập quán canh tác nhỏ lẻ, thiếu liên kết, không chuyên nghiệp.
Ứng dụng công nghệ cao, công nghệ hiện đại vào sản xuất, chế biến, bảo quản còn
hạn chế, chưa tạo được “đột phá” để nâng cao giá trị gia tăng, sức cạnh tranh của sản
phẩm, ngành, nhất là trong bối cảnh nước ta hội nhập quốc tế ngày càng sâu, rộng hơn.
Hoạt động nghiên cứu triển khai mới chỉ tập trung nhiều vào lĩnh vực KHCN cho nông
nghiệp, chưa chú trọng đúng mức các nghiên cứu về phát triển nông thôn, xây dựng giai
450