Page 320 - Publicationa15

312 อุดมศักดิ์ นิติมนตรี

วิจารณ์หรือแสดงความคิดเห็นเป็นคนละส่วนจากกันด้วย โดยมีรัฐสภา

คณะรัฐมนตรี ศาล องค์กรตามรัฐธรรมนูญ และหน่วยงานของรัฐทั้งหลายเป็น
กลไก หรือเครื่องมือของภาครัฐ ในการร่วมกันพัฒนาเพื่อสร้างบรรทัดฐานทาง
รัฐธรรมนูญ
ศาลรัฐธรรมนูญเป็นกลไกหรือเครื่องมืออย่างหนึ่งของกระบวนการทาง

สังคม ในการพัฒนา หรือสร้างบรรทัดฐานทางรัฐธรรมนูญเท่านั้น
แนวทางค�าวินิจฉัยของศาลรัฐธรรมนูญที่ผ่านมา
กรณีความเป็นรัฐมนตรีสิ้นสุดลง
ค�าวินิจฉัยที่ 36/2542 (วันที่ 15 มิถุนายน 2542)

เรื่อง ประธานสภาผู้แทนราษฎรขอให้ศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัยสถานภาพ
ของการเป็นรัฐมนตรี ตามรัฐธรรมนูญ มาตรา 216 (4)
ศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัยว่า การรอการลงโทษมิใช่เป็นการต้องค�าพิพากษา
ให้จ�าคุก เมื่อนายเนวิน ชิดชอบ ถูกศาลจังหวัดบุรีรัมย์พิพากษาลงโทษจ�าคุก

6 เดือน แต่โทษจ�าคุกให้รอการลงโทษไว้มีก�าหนด 1 ปี เช่นนี้จึงถือไม่ได้ว่า
นายเนวิน ชิดชอบ ต้องค�าพิพากษาให้จ�าคุกตามความหมายของรัฐธรรมนูญ
มาตรา 216 (4) ความเป็นรัฐมนตรีของ นายเนวิน ชิดชอบ รัฐมนตรีช่วยว่าการ
กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ยังไม่สิ้นสุดลง ตามรัฐธรรมนูญ มาตรา 216 (4)

ข้อสังเกต
กรณีความเป็นรัฐมนตรีสิ้นสุดลงเฉพาะตัว “เมื่อต้องค�าพิพากษาให้จ�าคุก”
ตามรัฐธรรมนูญ ปี 2540 มาตรา 216 (4) ศาลรัฐธรรมนูญขณะนั้นมีค�าวินิจฉัยที่
36/2542 เมื่อวันที่ 15 มิถุนายน 2542 วินิจฉัยว่า กรณีรัฐมนตรี “ต้อง

ค�าพิพากษาให้จ�าคุก” แต่ไม่ปรากฏว่าจ�าเลยเคยได้รับโทษ จ�าคุกมาก่อน
โทษจ�าคุกให้รอการลงโทษไว้มีก�าหนด 1 ปี ตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 56
มิใช่ กรณี “ต้องค�าพิพากษาให้จ�าคุก” ตามรัฐธรรมนูญ มาตรา 216 (4) ความเป็น
รัฐมนตรีจึงยังไม่สิ้นสุดลง

ค�าวินิจฉัยศาลรัฐธรรมนูญดังกล่าวเป็นการปรับบทตีความตามถ้อยค�าของ
บทบัญญัติรัฐธรรมนูญโดยตรง เพื่อค้นหาความหมายด้วยการเทียบเคียงกับ
ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 56 ที่บัญญัติให้ปล่อยตัวจ�าเลย

_17-0315(306-336)15.indd 312 4/27/60 BE 11:58 AM