Page 201 - Gramatyka francuska Grevisse wersja pełna bez hasła mcourser

6. Czasownik

d) Czas przeszły złożony dokonany Passé composé

354 Ogólne zasady użycia
Czas ten służy do wyrażenia czynności przeszłej, już dokonanej w momencie,
w którym o niej mówimy. Pozostaje ona w pewnym związku z teraźniejszością
i niekiedy może dotyczyć okresu, który się jeszcze nie skończył (możemy również
odczuć skutek danej czynności w chwili teraźniejszej).
Znaczenie passé composé możemy lepiej zrozumieć, jeśli zdanie „przeczytałem/-am książkę”
rozważymy w powiązaniu z czasem teraźniejszym, jako „mam (obecnie) przeczytaną książkę”.
T
J’ai écrit aujourd’hui. ( )
(Napisałam [coś] dzisiaj.)
aujourd’hui
T
Je vous ai rencontré
l’an dernier.
W języku mówionym passé composé jest odpowiednikiem passé simple
w języku literackim (w tekstach literackich passé composé nie występuje nigdy jako
czas narracji – § 353, Uwaga 2):
Jules César est né en 101 avant Jésus-Christ.
Szczegółowe zasady użycia

Passé composé służy też do wyrażania:
o
1 Prawdy ogólnej; występuje wówczas z okolicznikiem czasu:
Attention ! On a vite fait une erreur. T
(Uwaga ! Tu łatwo popełnić błąd.)

o
2 Czynności powtarzającej się lub powszedniej:
Quand elle a bien travaillé, on la félicite. T
(Kiedy dobrze pracuje, gratulują jej.)
o
3 Czynności przyszłej, która zostanie ukończona przed upływem określonego czasu
(odpowiada wtedy zakresem znaczeniowym futur antérieur):
J’ai fini dans dix minutes. T
(Skończę za dziesięć minut.) 10 min

o
4 Wydarzenia mającego wkrótce nastąpić (ma wówczas cechy futur antérieur), po si
wyrażającym przypuszczenie:
Si, dans deux heures, la fièvre a monté, vous me rappellerez.
(Jeżeli za dwie godziny gorączka wzrośnie, proszę po
mnie zadzwonić.) T 2h

201