Page 21 - Gramatyka francuska Grevisse wersja pełna bez hasła mcourser

B. Znaki pisma

¨
13 Tréma ( ) nad literami e, i, u najczęściej informuje, iż w wymowie oddzielają się one
od innych samogłosek, poprzedzających je lub następujących po nich:
Haïr, aiguë, contiguïté.

14 Cédille (¸) znajduje się u dołu litery c stojącej przed literami a, o, u wskazuje, że c
powinno być wymawiane jako [s]:
Avança, leçon, reçu.

’
15 Apostrof ( apostrophe) po prawej stronie spółgłoski zaznacza elizję a, e, i:
L’arme, d’abord, s’il pleut.

16 Łącznik (- trait d’union) służy do łączenia wyrazów:
Arc-en-ciel, dit-il, toi-même.
Używamy go:
o
1
1 W niektórych wyrazach złożonych : arc-en-ciel, vis-à-vis, après-midi, c’est-à-dire,
porte-clé (ale nie w portefeuille) itd.;
o
2 Między czasownikiem a zaimkiem osobowym (lub ce, on) znajdującym się po
czasowniku: dit-il, voit-on, est-ce vrai ?;
o
3 Między czasownikiem w trybie rozkazującym a zaimkami dopełnienia tworzącymi
razem z czasownikiem wspólną grupę fonetyczną: crois-moi, prends-le, dites-le-moi,
faites-le-moi savoir. (Bez łącznika piszemy: Veuille me suivre, viens me le raconter.);
o
4 Przed i po spółgłosce t, jeśli nie ma ona żadnej wartości gramatycznej, jest wyłącznie
2
spółgłoską eufoniczną : répliqua-t-il, chante-t-elle, convainc-t‑on ?;
o
5 W nazwach liczebników złożonych, pomiędzy dziesiątkami a jednostkami, a więc
3
elementami mniejszymi od stu : quatre-vingt-dix-huit, cinq cent vingt-cinq;
o
6 Przed ci i là połączonymi bądź z różnymi formami zaimka wskazującego celui, bądź
z rzeczownikiem poprzedzonym zaimkiem przymiotnym wskazującym: celui-ci,
ceux-là, cette personne-ci, ces choses-là; oraz w wyrażeniach złożonych z ci i là:
ci-contre, ci-joint, là-haut, jusque-là, par-ci, par-là itd.;
o
7 Pomiędzy zaimkiem osobowym a przymiotnikiem même: moi-même, nous-mêmes itd.

1. Nowe reguły ortograficzne (§ 511) mówią również o wyrazach złożonych i o pisowni liczebników.
2. Czyli ułatwiającą wymowę danej grupy wyrazowej. (przyp. tłum.)
3. Nowe reguły ortograficzne (§ 511) stosują tę zasadę do wszystkich części liczebników złożonych.

21